Transcription
PENERIMAAN PELAJAR UNIVERSITI SAINS ISLAM MALAYSIA (USIM)TERHADAP PENGGUNAAN MICROSOFT TEAMS SEBAGAI PLATFORMPEMBELAJARAN – SATU TINJAUANAmani Nawii & Umi HamidatoniiI(Corresponding author) Pensyarah Kanan, Fakulti Pengajian Bahasa Utama, Universiti Sains IslamMalaysia (USIM). amani@usim.edu.myii Pensyarah Kanan. Fakulti Ekonomi & Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia (USIM).umihamidaton@usim.edu.myAbstrakKajian deskriptif ini bertujuan untuk mengkaji kesediaan dan penerimaan pelajar untukmelaksanakan sesi pembelajaran atas talian dengan menfokuskan kepada penggunaan aplikasiMicrosoft Teams sebagai medium pembelajaran segerak. Data primer dikumpulkan menerusikaedah pensampelan mudah dari 218 soal selidik yang telah diedarkan dalam kalangan pelajarUniversiti Sains Islam Malaysia (USIM) dan dianalisis dengan menggunakan perisianStatistical Package for Social Sciences (SPSS). Hasil dapatan kajian menunjukkan bahawaresponden secara amnya bersedia dari segi kemahiran, sikap dan motivasi untuk menjayakanpembelajaran dalam talian malahan penerimaan positif pelajar terhadap platform MicrosoftTeams ini akan memberi impak terhadap komitmen mereka bagi menjayakan sesi pembelajarandalam talian pada masa akan datang.Kata kunci: Covid-19, Microsoft Teams, pembelajaran dalam talian, pembelajaran mayaPENGENALANSejak wabak COVID-19 melanda dunia, semua institusi-institusi pendidikan tinggi di seluruhnegara telah melaksanakan kaedah pembelajaran dan pengajaran secara dalam talian supayapara pelajar dapat meneruskan proses pengajian seperti biasa bagi mengelakkan penangguhanpengajian memandangkan semester semasa masih berlangsung. Dianggarkan bahawa lebih 421juta pelajar telah terjejas akibat penutupan institusi pengajian melibatkan 39 buah negaramanakala 22 negara mengambil keputusan untuk menutup sebahagian daripada operasipengajian tempatan mereka (Tam & El Azhar 2020). Dalam hal ini, negara Malaysia tidakterkecuali dalam melaksanakan sesi pengajaran dan pembelajaran dalam talian akibat penularanpandemik COVID-19. Apabila pihak kerajaan mengumumkan perlaksanaan Perintah KawalanPergerakan (PKP) fasa pertama bermula bulan 16 Mac 2020 dan berterusan hingga 31 Disemberini, kebanyakan institusi pengajian tinggi awam dan swasta telah mengambil inisiatif danlangkah strategik untuk melaksanakan sesi pengajaran dan pembelajaran dalam talian secaramenyeluruh. Oleh itu, semua kursus-kursus yang ditawarkan oleh pihak universiti dan fakulti315
telah diadakan secara maya sepenuhnya bagi menggantikan kaedah konvensional iaitu secarabersemuka.Secara umumnya, pengajaran dan pembelajaran dalam talian adalah kaedah pendidikanyang menggunakan kemudahan teknologi seperti internet, kekuatan satelit dan sistem rangkaianinteraktif dalam menyampaikan maklumat seperti bahan kuliah, penilaian, projek serta tugasandan pembentangan kepada pelajar (Atousa, Zahra & Mohammad, 2016). Pengajaran danpembelajaran dalam talian adalah kaedah yang yang membolehkan tenaga pengajar dan pelajarmenjalankan sesi pengajaran dan pembelajaran di mana sahaja dan pada bila-bila masawalaupun berada di luar masa dan dewan kuliah (Verawadina et al., 2020). Menurut Golzari,Kiamanesh, Ghoorchian & Jafari (2010), penggunaan platform pembelajaran dalam talian adalahstrategi yang sesuai untuk meningkatkan kualiti dalam proses pengajaran dan pembelajaranterutama dalam era industri 4.0 pada hari ini.Terdapat beberapa platform dalam talian yang boleh digunakan untuk tujuan ini sepertigoogle classroom, Microsot Teams, Webex serta platform melalui media sosial lain misalnyaWhatsApp, Telegram dan YouTube (Chung et al, 2020). Memandangkan setiap universitimempunyai sistem pembelajaran (Learning Management System (LMS) yang tersendiri, namunsituasi pandemik yang melanda pada hari ini menuntut penggunaan aplikasi dan teknologiterkini yang lebih menyeluruh untuk menjayakan aktiviti pengajaran dan pembelajaran secarasegerak (synchronous) mahupun tidak segerak (asynchronous).Sejajar dengan saranan yang dilaksanakan oleh Kementerian Pengajian Tinggi untukmengubah kaedah pembelajaran secara bersemuka kepada dalam talian pihak UniversitiSains Islam Malaysia (USIM) telah memberi mandat kepada semua tenaga pengajar untukmelaksanakan kursus-kursus sedia ada dengan menggunakan kaedah e-pembelajaran (elearning) melalui platform yang dikira bersesuaian dengan keadaan semasa. Justeru itu,penggunaan aplikasi Microsoft Teams telah dipilih sebagai platform utama untuk menjalankan sesipengajaran dan pembelajaran secara segerak disamping platform pembelajaran sedia ada yangsudah diguna pakai di USIM. Microsoft Teams adalah satu aplikasi atau platform interaksi yangdiperkenalkan oleh syarikat Microsoft. Aplikasi ini dintegrasikan secara langsung dalam MicrosoftOffice 360 yang membolehkan seseorang atau institusi yang melanggan untuk berhubung,berkomunikasi, bekerjasama, dan melakukan semua aktiviti dengan mudah dan pantas. MicrosoftTeams bukan sahaja membolehkan komuniti berkolaborasi secara live dan berkongsi fail dari satutempat yang sama, malah pensyarah dan pelajar boleh bertemu secara maya seperti di dalamdewan kuliah. Fungsi yang pelbagai yang ditawarkan oleh Microsoft Teams dilihat sangat menarikdan kondusif mampu memupuk minat para pelajar meneruskan pembelajaran sepanjang tempohPKP berlangsung.Bagi melestarikan sesi pembajaran dan pembelajaran dalam talian ini, PusatPembangunan Sistem dan Kejuruteraan (SDEC) berperanan sebagai penggerak kepada teknologibaharu dan bertanggungjawab memantau perlaksanaanya telah menjalankan latihan kepadatenaga pengajar untuk melengkapkan mereka dengan kemahiran menggunakan aplikasi yangdipilih khususnya Microsoft Teams bagi memastikan keberkesanan dalam proses pengajaran dan316
pembelajaran yang dilaksanakan. Namun sejauh mana kemahiran para pelajar dan kesediaanmereka menggunakan aplikasi Microsoft Teams ini masih menjadi tanda tanya. Oleh yangdemikian, kajian ini memfokuskan kepada kesediaan pelajar di Universiti Sains Islam Malaysia(USIM) bagi semua program melibatkan semua fakulti yang ada di USIM.ULASAN LITERATURTerdapat beberapa kajian yang telah dijalankan baru-baru ini untuk mengkajitahap kesedian pelajar belajar secara dalam talian. Menurut Chung, Mohamed Noor &Mathew (2020) dan Chung et al. (2020) golongan pelajar khususnya di institusi pengajiantinggi adalah antara golongan yang paling terkesan akibat penularan wabak COVID-19kerana sesi pembelajaran yang dijalankan secara bersemuka pada awalnya telahdigantikan dengan sesi pembelajaran dalam talian bagi memastikan kesinambunganpendidikan yang sedang berlangsung dapat diteruskan dengan sebaiknya. Kebanyakanuniversiti dalam dan luar negara mula terlibat dalam sesi pembelajaran dalam taliansebagai alternatif terbaik untuk memastikan pelajar dapat menjalankan pengajian sepertisediakala akibat senario dan keadaan semasa. Misalnya, University of Cambridgemerupakan universiti pertama di United Kingdom terlibat dalam pengajaran danpembelajaran atas talian sepenuhnya bagi sesi 2020/2021 bagi mengekang penularanwabak COVID-19 dalam kalangan warga universiti (Europe News, 2020).Peningkatan kebolehupayaan penerimaan pelajar terhadap platform pengajarandan pembelajaran atas talian telah dibuktikan oleh Radford & Weko (2011) apabilapendaftaran pelajar untuk menyertai kursus yang ditawarkan secara dalam talianmeningkata dari 8 % pada tahun 2000 kepada 20% pada tahun 2008. Peningkatan ini telahmenunjukkan bawa pelajar telah bersedia menerima norma baru dalam sesipembelajaran yang berlangsung menggunakan platform yang sedia ada. Tambahan lagi,tinjauan yang dijalankan oleh Pusat Keusahawanan Arthur M. Blank babson Collegeterhadap 2800 pusat pengajian tinggi turut menunjukkan dapatan yang sama apabilapeningkatan pelajar yang mengambil kusus dalam talian menunjukkan peningkatanyang drastik pada tahun 2013 dengan mencatatkan pertambahan dari 411 kepada 701juta pelajar (Allen & Seamnan, 2014; Van Rooiji & Zirkle, 2017). Ia menunjukkan bahawapara pelajar secara amnya dapat menerima pembelajaran yang dijalankan secara dalamtalian yang melibatkan beberapa platform utama seperti Google Classroom, MicrosoftTeams, Webex dan sebagainya.Selain tu, di negara Malaysia khususnya turut terlibat dalam fasa peralihanpengajaran dan pembelajaran secara bersemuka kepada dalam talian memandang PihakKementerian Pengajian Tinggi (KPT) telah mengumumkan bahawa seluruh universiti di317
negara ini sama ada swasta dan awam perlu menjalankan aktiviti pelajaran danpembelajaran dalam talian sehingga hujung tahun iaitu Disember 2020 (KementerianPengajian Tinggi, 2020) sejajar dengan Perintah Kawalan Pergerakan yang telahdiumumkan oleh pihak kerajaan yang bertujuan untuk mengekang penularan pandemikCOVID-19.Akhir-akhir ini terdapat beberapa kajian yang memfokuskan kepada kesediaandan penerimaan pelajar terhadap sesi pengajaran dan pembelajaran yang dilaksanakansecara dalam talian terutama melibatkan pelajar institusi pengajian tinggi. MisalnyaAtkinson & Blenakenship, (2009), Chung et al. (2020), Hung, Chou, Chen & Own (2010).Hung et al. (2010) mengukur tahap kesediaan pelajar melibatkan lima dimensi utamaiaitu pembelajaran kendiri, kawalan pelajar, keberkesanan komputer dan internet,keberkesanan diri berkomunikasi dalam talian dan motivasi untuk belajar. Oleh itu,kajian ini akan memfokuskan kepada sikap, tahap pengetahuan dan motivasi pelajarsebagai indikator utama untuk melihat sejauh mana penerimaan mereka terhadappenggunaan platform pengajaran dan pembelajaran atas talian khususnya MicrosoftTeams.PERMASALAHAN KAJIANPembelajaran secara dalam talian atau jarak jauh di Malaysia hanya ditawarkanoleh beberapa institusi pengajian tinggi awam dan kebanyakan melibatkan institusipengajian tinggi swasta. Ia hanya boleh melibatkan beberapa kursus dan programpengajian yang terpilih sahaja (Noraffandy & Ling, 2011). Namun, akibat pandemikCOVID-19, seluruh institusi pengajian tinggi awam mahupun swasta tiada pilihanmelainkan berubah daripada kaedah pembelajaran secara bersemuka kepada dalamtalian secara menyeluruh.Perubahan secara mengejut dan mendadak ini telah memberikan cabaran yangsangat besar kepada semua pihak termasuk pentadbir universiti, pensyarah dan jugapara pelajar. Semua institusi pengajian tinggi termasuk Universiti Sains Islam Malaysia(USIM) harus sentiasa membuat persediaan yang rapi bagi menghadapi segalakemungkinan.Sehubungan dengan itu, pihak USIM telah mempersiapkan tenaga pengajarmereka dengan memberikan pelbagai latihan penggunaan aplikasi secara komprehensifdan teknikal kepada para penyarah. Selain itu, para pensyarah dan pelajar turutdiberikan beberapa kemudahan bantuan rangkaian internet dan capaian aplikasi secarapercuma untuk menjayakan kelas dan tutorial contohnya seperti Microsoft Teams yangmerupakan platform utama pembelajaran dan pengajaran di USIM sepanjang tempoh fasaPerintah Pergerakan Kawalan (PKP) dilaksanakan oleh pihak kerajaan Malaysia.318
Terkini, kerajaan Malaysia telah mengumumkan bahawa negara kita akan tetapmeneruskan Perintah Pergerakan Kawalan Pemulihan (PKPP) sehingga Disember tahun2020. Walaupun universiti-universiti awam diberikan autonomi untuk membuatkeputusan, pembelajaran dalam talian dilihat sebagai satu-satunya jalan penyelesaianbagi memastikan kesinambungan pendidikan dalam kalangan pelajar universiti dapatditeruskan.Setelah negara melalui beberapa fasa PKP, para pelajar dilihat semakin dapatmenyesuaikan diri dengan persekitaran pembelajaran maya yang telah dilaksanakansejak beberapa bulan yang lalu. Tidak dinafikan tenaga pengajar memainkan perananpenting dalam menentukan keberkesanan proses pembelajaran dan pengajaran dalamtalian sama ada berjaya atau gagal (Keramati, Afshari, & Kamrani, 2011). Akan tetapi,kesediaan pelajar semasa dan selepas proses ini berlaku turut perlu diambil kira untukmenilai keberkesanan platform yang digunakan dan mengukur hasil pembelajaranmereka.Oleh yang demikian, para pengkaji melihat satu kajian perlu dijalankan dikalangan pelajar-pelajar USIM untuk melihat sejauh mana penerimaan dan kesediaanmereka terhadap penggunaan aplikasi Microsoft Teams yang telah digunapakai olehmereka sepanjang tempoh PKP dari segi pengetahuan, sikap dan motivasi mereka.Ringkasnya, dengan memahami kesediaan belajar dalam talian dalam kalangan pelajardi universiti merujuk kepada tahap pengetahuan, sikap dan motivasi pelajar akanmemberikan pendekatan pembelajaran dalam talian dapat dijalankan dengan baik disamping meningkatkan pengalaman dan kepuasan dalam sesi pembelajaran mereka.OBJEKTIF KAJIANKajian ini mempunyai tiga objektif utama: pertama, untuk meninjau tahap pengetahuanpelajar USIM terhadap penggunaan Microsoft Teams sebagai platform pembelajaran.Kedua, untuk mengkaji sikap pelajar USIM terhadap penggunaan Microsoft Teamssebagai medium pembelajaran sepanjang tempoh PKP dilaksanakan. Ketiga, untukmengenal pasti tahap motivasi pelajar USIM semasa menggunakan Microsoft Teamssebagai platform pembelajaran sepanjang tempoh PKP dilaksanakan.KEPENTINGAN KAJIANKepentingan menjalankan kajian ini adalah untuk memberi gambaran secara jelaskepada pihak pengurusan dan pentadbir universiti tentang kesediaan dan tahappenggunaan Microsoft Teams dala kalangan pelajar-pelajar USIM sebagai platform utamapembelajaran secara maya semasa tempoh PKP dilaksanakan. Berdasarkan dapatankuantitatif yang diperolehi, kajian ini akan memberikan maklumat kepada parapenyarah untuk membuat persediaan dengan lebih rapi sekiranya proses pengajaran danpembelajaran secara dalam talian perlu dilaksanakan pada masa akan datang.319
Selain itu, kajian ini juga turut memberikan maklumat kepada pihak pengurusanakademik universiti supaya lebih lebih peka kepada isu yang diketengahkan dalamkajian ini iaitu tahap kesediaan pelajar untuk terlibat secara langsung dalam e-learningmerujuk kepada tiga aspek utama iaitu tahap pengetahuan, sikap dan motivasi sekiranyamahu memperluaskan lagi kaedah pembelajaran dan pengajaran secara dalam talian.Sehubungan dengan itu, kajian ini akan menyumbang kepada kajian literatur berkaitanpenggunaan aplikasi dan teknologi terkini dalam bidang pendidikan memandangkankajian kesediaan pelajar terhadap pengunaan platform Microsoft Teams ini masih baruuntuk diketengahkan sebagai bahan rujukan oleh para pengkaji di masa akan datang.METODOLOGIRekabentuk KajianKajian ini menggunakan kaedah kajian rentas yang membenarkan pengkaji untukmenggunakan kajian literatur pengajaran atas talian dan pengedaran borang soal selidiksebagai prosedur utama dalam proses mengumpulkan data bagi tujuan memperolehdapatan kajian. Kaedah yang digunakan ini mampu membantu pengkaji memperolehpengumpulan data yang lebih tepat, tiada unsur bias bagi memastikan hanya data yangberkualiti dapat dikumpulkan (Cresswell, 2008; Sekaran & Bougie, 2010). Selain itu,kaedah pengumpulan data melalui pengedaran soal selidik sebagai instrumen kajianadalah bertepatan dan sesuai kerana kaedah ini lebih mudah untuk mendapatkankerjasama daripada responden sebagai sampel kajian malahan ia adalah metod palingsesuai sekiranya kajian berbentuk tinjauan (Jones 1996). Tambahan lagi, kaedahpengumpulan data melalui soal selidik atau survey sesuai digunakan untukmendapatkan maklumat yang berkaitan dengan sikap, persepsi dan pandangan selaindaripada keterangan latar belakang (Siti Fatimah & Siti Hasmiza, 2018). Kajian ini telahdilaksanakan di sembilan fakulti dalam Universiti Islam Sains Malaysia (USIM). Antaralangkah awal yang dijalankan dalam prosedur pengumpulan data kajian adalahpembentukan item dalam borang soal selidik berdasarkan kalian literatur pengajaranatas talian yang telah dijalankan oleh pengkaji-pengkaji terdahulu. Seterusnya,penambahbaikan kandungan serta format borang soal selidik telah dijalankan bagitujuan kajian sebenar. Sebelum borang soal selidik diedarkan kepada responden, kaedahpenterjemahan balik telah digunakan untuk menterjemahkan borang soal selidik dalamdwibahasa iaitu bahasa Melayu dan Bahasa Inggeris bagi memastikan kesahan dankebolehpercayaan dapatan kajian (Cresswell, 2008; Sekaran & Bougie, 2010). Kajian inimenggunakan kaedah tinjauan menggunakan set soal selidik sebagai instrumen kajian.Dalam konteks kajian ini, borang soal selidik ini diedarkan kepada responden secararawak menggunakan kemudahan aplikasi kaji selidik dalam talian. Kaedah ini dipilih320
kerana ia merupakan kaedah yang paling mudah dan murah serta dapat menjimatkanmasa.Instrumen KajianInstrumen kajian yang digunakan berbentuk soal selidik yang diubahsuai daripadaNoraffandy dan Ling (2011). Soal Selidik ini mengandungi 27 item yang terbahagikepada empat bahagian seperti berikut:i) Bahagian A (Latar Belakang Pelajar) yang mana bahagian ini mengandungi 3pernyataan bagi mendapatkan maklumat mengenai latar belakang responden iaitujantina, fakulti dan tahun pengajian.ii) Bahagian B (Tahap Pengetahuan Penggunaan Microsoft Teams). Bahagian ini terdiridaripada 8 pernyataan yang bertujuan untuk mengetahui tahap pengetahuan pelajardalam penggunaan aplikasi Microsoft Teams.iii) Bahagian C (Sikap Pelajar Terhadap Penggunaan Microsoft Teams) Bahagian initerdiri daripada 9 pernyataan yang menguji sikap pelajar menggunakan e-learning.iv) Bahagian D (Motivasi Pelajar Terhadap Semasa Menggunakan Microsoft Teams)Bahagian ini terdiri daripada 7 item yang menguji motivasi pelajar menggunakanelearning.Dalam bahagian B, C dan D, responden dikehendaki menjawab soalan-soalanberdasarkan skala Likert iaitu 5- sangat setuju (SS), 4- setuju (S), 3- Kurang Setuju (KS),2- tidak setuju (TS) dan 1- sangat tidak setuju (STS).Responden KajianResponden kajian melibatkan semua pelajar yang mengikuti pengajian peringkat sarjanamuda di Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) daripada pelbagai fakulti. Pengkajimenggunakan kaedah persampelan mudah (Convenience sampling) yang mana kaedah inidianggap paling sesuai untuk digunakan dalam kajian tinjaun. Antara kelebihan teknikpersampelan mudah adalah pengkaji dapat menggunakan subjek kajian yang palinghampir untuk menyertai kajian.Selain itu, data yang dikumpulkan dapat diperolehi dengan cepat dengan kosyang rendah. Teknik persampelan ini selalu digunakan oleh pengkaji dalam kajian rintisyang mana penyelidik boleh mendapatkan hasil atau gambaran awal kajian sebelummelakukan ujian sampel perwakilan yang lebih besar dan ramai. Dalam kajian ini,seramai 218 orang pelajar telah menjawab soal selidik yang diedarkan dan terpilihsebagai sampel kajian.321
DAPATAN KAJIANBahagian A: Demografi RespondenSeramai 218 orang responden telah menjawab borang soal selidik yang diedarkan.Daripada jumlah tersebut, sebanyak 48 pelajar lelaki iaitu sebanyak 22% telah memberimaklumbalas. Manakala 170 responden ialah pelajar perempuan iaitu sebanyak 78%. Inimenunjukkan bahawa jumlah responden perempuan adalah jauh lebih ramai daripadaresponden lelaki.Dari segi fakulti, hasil analisis data menunjukkan bahawa responden yangmenjawab borang soal-selidik adalah terdiri daripada pelbagai bidang pengkhususan.Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) mempunyai sembilan fakulti pengajian diperingkat sarjana muda. Majoriti responden yang menjawab soal-selidik adalah daripadaFakulti Syariah dan Undang-undang (FSU) iaitu sebanyak 36.7% (n 80), FakultiPengajian Quran dan Sunnah (FPQS) sebanyak 14.2% (n 31), diikuti oleh FakultiPerubatan dan Sains Kesihatan (FPSK) dan Fakulti Kepimpinan dan Pengurusan (FKP)kedua-duanya sebanyak 12.4% (n 24). Fakulti Sains dan Teknologi (FST) sebanyak 11.9%iaitu (n 26) daripada jumlah responden. 11% iaitu (n 24) daripada pelajar FakultiPengajian Bahasa Utama (FPBU) dan 1.4% iaitu (n 3) disumbangkan oleh pelajar FakultiPergigian (FPg).Daripada sembilan fakulti yang terdapat di USIM, tiada maklum balas diterima daripadapara pelajar Fakulti Ekonomi dan Muamalat (FEM) dan fakulti Kejuruteraan dan AlamBina (FKAB).Selain itu, data yang diperolehi mendapati majoriti responden yang menjawabsoal selidik adalah daripada pelajar tahun 1 iaitu seramai 45.9% (n 100), diikuti olehpelajar tahun 2 sebanyak 27.1% (n 59). Manakala pelajar tahun 3 yang menajawab adalahsebanyak 24.8% (n 54) seterusnya pelajar tahun 4 adalah sebanyak 2.3% iaitu seramai 5orang sahaja.Bahagian B: Pengetahuan Pelajar Tentang Microsoft TeamsJadual 1 menunjukkan statistik deskriptif bagi faktor yang pertama iaitu pengetahuanmenggunakan Microsoft Teams di kalangan pelajar. Faktor ini menjelaskan tahappenerimaan, keupayaan dan pengalaman pelajar dalam menggunakan Microsoft Teamssebagai medium pembelajaran utama pelajar untuk berinteraksi dengan pensyarahsemasa kuliah diadakan. Penilaian faktor ini mengandungi 8 item yang diubahsuaimengikut kesesuaian tajuk kajian.Jadual 1: Pengetahuan322
NoItem121.Saya mempunyai kemahiran02tentang penggunaan Microsoft0%0.9%Teams.2.Saya selalu menghadapi4096halangan semasa18.3% 44%menggunakan MicrosoftTeams kerana kurangpengetahuanmenggunakannya.3.Saya sedar bahawa Microsoft4288Teams diaplikasikan di USIM. 19.3% 40.4%4.Saya sedar bahawa Microsoft20Teams mempunyai banyak0.9%0%kelebihan.5.Saya tahu bahawa saya akan34ketinggalan sekiranya tidak1.4% 1.8%menggunakan MicrosoftTeams.6.Saya sedar bahawa saya perlu00menggunakan Microsoft0%0%Teams untuk pembelajaransemasa PKP.7.Saya tidak boleh4585menggunakan Microsoft20.6% 39%Teams dengan berkesan.8.Saya tahu menggunakan115semua kemudahan yang5%6.9%terdapat dalam MicrosoftTeams untuk tujuanpembelajaran.350413253422.9% 60.6% 15.6%5620625.7%9.2%2.8%Mean3.902.336712930.7% 5.5% 4.1%161001007.3% 45.9% 45.9%34914.358615.6% 41.7% 39.4%13851206%39%55%632228.9% 10.1%2.3431.4%4.164.492.32561073925.7% 49.1% 17.9%3.77Hasil dapatan yang diperolehi menunjukkan, min yang paling tertinggi telahdisumbangkan oleh item B6 (min: 4.49) yang mana 55% (n 120) pelajar sangat bersetujudan 39% (n 85) orang lagi pelajar bersetuju bahawa mereka sedar mereka perlu323
menggunakan Microsoft Teams bagi mengikuti kuliah yang disampaikan oleh pensyarahsemasa tempoh Perintah Kawalan Pergerakan (PKP). Ssterusnya, item yang mendapatmin tertinggi adalah item B4 (min: 4.35) iaitu sebanyak 45.9% (n 100) pelajar masingmasing menjawab sangat bersetuju dan bersetuju bahawa mereka tahu dan sedar bahawaaplikasi Microsoft Teams mempunyai banyak kelebihan yang boleh membantu merekadalam pembelajaran.Item B7 telah mendapat min paling rendah iaitu 2.32 yang mana seramai 45 orangpelajar sangat tidak bersetuju (20.6%), 85 orang tidak bersetuju (39%) dan 63 orangkurang bersetuju dengan penyataan bahawa mereka tidak boleh menggunakan MicrosoftTeams dengan berkesan. Begitu juga dengan item B2 (min: 2.33) yang mana majoritipelajar menunjukkan respon yang negatif terhadap penyataan bahawa merekamenghadapi halangan semasa menggunakan Microsoft Teams disebabkan kurangberpengatahuan tentan aplikasi berkenaan.Bahagian C: Sikap Pelajar Terhadap kesediaan Penggunaan Microsoft TeamsJadual 2 menunjukkan statistik deskriptif bagi faktor sikap pelajar terhadap penggunaanMicrosoft Teams dalam pembelajaran. Penilaian faktor ini mengandungi 9 item yangdiubahsuai mengikut kesesuaian tajuk kajian.Jadual 2: SikapNo1.2.3.4.5.6.7.Item12345Saya bersedia untuk menggunakanMicrosoft Teams pada bila-bila %12.4%24.3%36.2%22%Saya sentiasa mempelajari caramenggunakan Microsoft Teams.Saya bersedia untuk menghadapicabaran dalam penggunaanMicrosoft Teams.Saya jarang memberi galakankepada rakan-rakan supayamenggunakan Microsoft Teams.Saya menganggap bahawa MicrosoftTeams adalah aplikasi pembelajaranpilihan saya.Saya menggunakan Microsoft Teamsbagi semua mata pelajaran.Saya menggunakan Microsoft Teamsuntuk berkomunikasi denganrakan-rakan sekuliah.324Mean4.054.003.962.383.843.923.57
8.9.Saya menggunakan Microsoft Teamsuntuk berkomunikasi denganpensyarah.Saya sentiasa berinteraksi denganaktif semasa menggunakanMicrosoft 1.9%40.4%32.6%12.4%3.673.39Hasil analisis data mendapati bahawa pelajar telah menunjukkan sikap yang positifterhadap penggunaan Microsoft Teams dalam sesi pengajaran dan pembelajaran. Ia bolehdilihat di item C1 yang memperoleh min paling tinggi (min: 4.05) yang mana 71 orangpelajar sangat bersetuju (37.6%) dan 104 bersetuju (47.7%) bahawa mereka bersediamenggunakan aplikasi Microsoft Teams pada bila-bila masa yang diperlukan untuk tujuanpembelajaran. Min paling tinggi diikuti oleh item C2 (min: 4.00) yang mana 55 orangpelajar sangat setuju (25.2%) dan 114 orang pelajar bersetuju (52.3%) bahawa merekasentiasa sedia untuk mempelajari cara menggunakan Microsoft Teams dengan lebih baik.Selain itu, terdapat min yang berada di tahap yang rendah iaitu 2.38 bagi item C4 yangmana majoriti pelajar menunjukkan sikap yang negatif iaitu sebanyak 20.2%(n 44) sangattidak bersetuju, 34.4% (n 75) masing-masing memberi respon tidak bersetuju dan kurangbersetuju terhadap penyataan bahawa mereka jarang menggalakkan rakan-rakan merekamenggunakan microsoft Teams. Dalam erti kata yang lain, para pelajar saling memberigalakkan sesama mereka supaya menggunakan aplikasi Microsoft Teams untukmemudahkan proses pembelajaran.Bahagian D: Motivasi Pelajar Terhadap Penggunaan Microsoft Teams dalamPembelajaranJadual 3 menunjukkan hasil analisis deskriptif bagi tahap motivasi pelajar dalammenggunakan Microsoft Teams sebagai aplikasi utama pembelajaran. Penilaian faktor inimerangkumi 7 item yang diubahsuai mengikut kesesuaian tajuk kajian.Jadual 3: MotivasiNo1.2.ItemSaya suka menggunakanMicrosoft Teams untuk tujuankelas.Saya berasa seronokmenggunakan MicrosoftTeams.12345363689641.4%2.8%16.5% 40.8% 38.5%4.1231.4%83.7%56876425.7% 39.9& 29.4%3.92325Mean
3.4.5.6.7.Saya kurang minatmenggunakan MicrosoftTeams.Saya mendapat galakandaripada pensyarah untukmenggunakan MicrosoftTeams.44657020.2% 34.4% 32.1%2411%52.3%20.9%20.9%361077116.5% 49.1% 32.6%Saya mendapat galakandaripada rakan sebaya untukmenggunakan MicrosoftTeams.31.4%94.1%5424.8%9845%5424.8%Saya merasakan pengunaanMicrosoft Teams menjimatkankos.Saya merasakan penggunaanMicrosoft Teams 20.9%198.7%53865824.3% 39.4% 26.6%3.822.404.113.87Hasil analisis data menunjukkan motivasi pelajar berada pada tahap yang baik. Ia dapatdilihat pada item D1 yang mendapat min paling tertinggi (min: 4.12). Majoriti respondeniaitu 64 orang pelajar sangat bersetuju (38.5%), 89 orang memberi respon setuju (40.8%)bahawa mereka suka menggunakan Microsoft Teams sebagai platform utamapembelajaran. Hasil dapatan ini turut disokong oleh item D3 yang mana item inimendapat min paling rendah iaitu (min: 2.40) yang mana majoriti pelajar memberirespon negatif terhadap penyataan bahawa mereka kurang berminat menggunakanMicrosoft Teams.Selain itu, min yang berada di tahap yang tinggi diperolehi daripada item D4 (min: 4.11)yang mana 71 orang pelajar memberi respon sangat bersetuju (32.6%) manakala 107pelajar lagi memberi respon bersetuju (49.1%) dengan penyataan bahawa merekasentiasa mendapat galakan daripada para penysarah untuk menggunakan MicrosoftTeams.PERBINCANGANBerdasarkan kepada analisis data dan hasil kajian yang diperolehi, para pengkajimendapati bahawa para pelajar di USIM memberikan respon yang positif terhadapketiga-tiga faktor kesediaan dan penerimaan terhadap penggunaan aplikasi Microsoft326
Teams sebagai medium utama pembelajaran iaitu faktor pengetahuan, sikap danmotivasi.Dari segi pengetahuan, kita dapat melihat bahawa generasi baru mempunyai tahappengetahuan dan kesedaran yang tinggi terhadap penggunaan teknologi terkini dalampembelajaran. Dapatan ini turut disokong oleh kajian yang dijalankan oleh Faridah danZain (2012) dan juga kajian Siti Fatimah dan Siti Hasmiza (2018) yang mana pelajarmemberikan respon yang sangat positif terhadap penggunaan e-learning. Pelajar jugadidapati tidak menghadapi banyak masalah walaupun terpaksa mempelajaripenggunaan aplikasi baru dan dapat menyesuaikan diri dengan platform tersebut dalammasa yang singkat akibat daripada pandemik COVID-19. Namun begitu, dapatan turutmendapati pengetahuan dan kemahiran pelajar tentang penggunaan Microsoft Teamssecara berkesan dan maksima masih berada di tahap yang sederhana.Dari segi sikap, hasil dapatan daripada jawapan yang diberikan oleh pelajar USIMmenunjukkan para pelajar menunjukkan sikap yang positif terhadap penggunaanaplikasi Microsoft Teams. Pelajar menunjukkan tahap kesediaan yang tinggi untukmenggunakan aplikasi tersebut pada bila-bila masa yang diperlukan untuk tujuanpembelajaran. Respon pelajar juga menunjukkan mereka sentiasa bersedia untukmempelajari cara-cara menggunakan Microsoft Teams dengan lebih berkesan. Selain itu,jawapan pelajar turut mendapati bahawa mereka tidak bersetuju bahawa penggunaanMicrosoft Teams menghalang mereka daripada berinteraksi secara aktif dengan pensyarahsemasa kuliah dijalankan. Secara keseluruhan, sikap pelajar terhadap penggunaanaplikasi Microsoft Teams untuk tujuan pembelajaran berada di tahap yang tinggi.Sehubungan dengan itu, pengkaji juga mendapati bahawa motivasi terhadappenggunaan aplikasi pembelajaran seperti Microsoft Teams di kalangan pelajar berada ditahap yang tinggi walaupun menghadapi pelbagai cabaran khususnya dalam situasipandemik COVID-19. Hasil kajian ini selari dengan kajian terbaru yang dijalankan olehSakshi dan Jaya Shankar (2020) terhadap penggunaan aplikasi Zoom sebagai mediumpembelajaran semasa pandemik COVID-19 yang mana hasil kajian mereka menunjukkanmajoriti responden memberikan respon postitif terhadap penggunaan aplikasi yang telahmenjadikan proses pembelajaran menarik dan menyeronokkan. Kajian yang sama turutmenyokong hasil kajian ini yang mana kebanyakan pelajar menyokong bahawapenggunaan aplikasi dalam talian seperti Microsoft Teams, Google Classroom, Zoom atauteknologi pembelajaran yang lain dapat menjimatkan masa.Secara keseluruhan, maklu
telah diadakan secara maya sepenuhnya bagi menggantikan kaedah konvensional iaitu secara . 2014; Van Rooiji & Zirkle, 2017). Ia menunjukkan bahawa para pelajar secara amnya dapat menerima pembelajaran yang dijalankan secara dalam talian yang melibatkan beberapa . percuma untuk menjayakan kelas dan tutorial contohnya seperti Microsoft .
