Transcription
Kamer Karakurum ÖzdemirDünya Bankası13 Kasım 2012, TÜSİAD Finansal Okuryazarlık KonferansıBu anket çalışması SAM Araştırma Danışmanlık tarafından Dünya Bankası için yapılmıştır.
Finansal Okuryazarlık Neden Önemli?Türkiye Finansal Yeterlilik Anketi SonuçlarıI.II.A.B.C.D.Finansal OkuryazarlıkBütçe Yönetimi ve BorçlanmaFinansal PlanlamaFinansal Ürün Seçimi
302520Tasarruf-Yatırım Açığı151050-5-10-15Yatırım/GSYH100Portföy yatırımları ve kısa vadeli sermaye girişleriTasarruf/GSYHmilyar Doğrudan yatırımlar ve uzun vadeli sermaye girişleriCari 9Oca.09Tem.08Oca.08Tem.07-50Oca.07Cari Açığa neden olur5
Yurtiçi tasarruflar yüksek vesürdürülebilir büyüme açısındanbüyük önem taşımaktadır.6
151050-5-10Yurtiçi Tasarruf OranıÖzel Tasarruf OranıKamu Tasarruf Oranı7
80-'89 Ortalaması30%90-'99 Ortalaması00-'08 Ortalaması20%10%0%TürkiyeDüşük GelirDüşük OrtaYüksek OrtaGelirGelirYüksek Gelir: Yüksek Gelir:OECDOECDOlmayan8
30Türkiye’de Hanehalkı Tasarruf Oranları 52006200720082009Kaynak: Hane Halkı Bütçe Anketi, TÜİK9
Bireysel tasarrufların artırabilmesiaçısından
Saha çalışması 21 Nisan – 4 Temmuz.Türkiye genelinde 40 ilde, 142 ilçede.Ortalama anket süresi 37 dakika.3009 kişi ile görüşme.
Doğru cevap verme oranı Sosyo-ekonomik statüyükseldikçe artmaktadır.Görüşülen kişilerin çoğu basit bölme işleminedoğru cevap verirken, faiz sorularında bu orandüşmektedir.Birleşik faiz ve enflasyon konusunda ise doğrucevap sayısı daha da azalmaktadır.
Beş kardeşe 1000 TL tutarında bir para verildiğini düşünün. Bupara kardeşler arasında eşit dağıtılırsa her bir kardeş ne kadarpara alır?DiğercevaplarBimiyorum Cevap yok1%11%4%TL 20084%
Arkadaşınıza akşam 25 TL borç verdiniz, o da ertesi günsize 25 TL geri verdi. Arkadaşınız bu borç için ne kadarfaiz ödedi?Cevapsız3%DiğercevaplarBilmiyorum3%22%TL 072%
Vadeli mevduat hesabına senelik yüzde 2 faizle 100 TL yatırdığınızıdüşünün. Birinci senenin sonunda yatırılan faizle beraberhesabınızda ne kadar para olur?Cevapsız6%TL 10236%Bilmiyorum46%Diğercevaplar13%
Bu hesapta beş senenin sonunda ne kadar para olur?Cevapsız5,3Bilmiyorum42,8Verilen bilgi yetersiz3,6110 TL'den az2,5110TL19,7110TL'den fazla26,101020304050
Gıda ve diğer zorunlu harcamalar ödendikten sonraelinizde para kaldığı oluyor mu?Bilmiyorum ;1%Evet ; 38%Hayır ; 61%
Hanenizde kalan parayla ne yapılır?YüzdeAcil, öngörülemeyen durumlar, sağlık harcamaları için parabiriktiririzKişisel ya da zorunlu olmayan giderler için harcarız15.5Belirli bir amaç gütmeden para biriktiririmGıda ve diğer zorunlu harcamalar için para biriktiririz9.89.6Gıda ve diğer zorunlu harcamalar için para biriktiririz8.6Gelirdeki dalgalanmalardan etkilenmemek için parabiriktiririzBilinen büyük bir harcama için para biriktiririz8.2Gıda ve diğer zorunlu giderler için daha çok para harcarız7.1Borçlarımızı öderizMal ve varlıklara yatırım yaparızİşyerimize yatırım yaparızAile üyelerine veririz/yollarız .Toplam6.54.13.73.4(n 1147)12.97.2100.0
Siz ve haneniz şimdiye kadar hiç paranın yetmemesinedeniyle gıda veya diğer zorunlu harcamakalemlerini karşılamak için kredi veya borç parakullandınız mı?Bilmiyorum0%Hayır45%Evet55%
Sizin ve hanenizin varolan borçlarınızı ödemek içinşimdiye kadar hiç başka bir yerden/birinden borçaldığınız olur mu?Bilmiyorum0%HayırEvet49%51%
Görüşülen kişilerin çoğu kısa vadeli planyapmaktadır.Gelecek için düzenli olarak parabiriktirmezler.
Elinize para geçtiğinde nasıl kullanılacağını %60%70%80%90%
Gelecek için yaptığınız planlar en çok ne kadar uzun sürelidir?Hiç plan Bilmiyorumyapmıyor3%Cevap yok1%8%5 yıldan fazla9%2-5 yıl6 aydan az6%52%1-2 yıl10%6 ay-1 yıl11%
Yaşlandığınız zaman kişisel harcamalarınızı karşılamak için ne gibikişisel planlarınız var?Sayı Kişi yüzdeDevletten emeklilik125346.7Çalışmaya devam edeceğim78029.1Sigorta29110.8Aileden başka biri üzerinden emeklilik27810.4Tasarruflar veya başka mali varlıklar2298.5İş (gelir veya satış)1806.7Mali olmayan varlıklar (gayrimenkul,1636.1küçükbaş/büyükbaş hayvan, ziynet gibi)Aile, akraba, aşiretten mali yardım/destekMirasBaşka emeklilik planıPlanı yok/Bu konu hakkında düşünmedim Toplam(n 2683)1391091027145.24.13.826.64295160.1
Yaşlandığınız zaman kişisel harcamalarınızı karşılamak içinsöylediklerinizden hangilerine şu sırada sahip olduğunuz belirtirmisiniz?SayıKişi yüzdeÇalışmaya devam edeceğimDevletten emeklilikSigortaİş (gelir veya satış)Tasarruflar veya başka mali varlıklarMali olmayan varlıklar (gayrimenkul,küçükbaş/büyükbaş hayvan, ziynet gibi)Aile, akraba, aşiretten mali yardım/destekMirasAileden başka biri üzerinden emeklilikBaşka emeklilik planıHiçbiri 42.01.70.329.9Toplam(n 1923)2225115.7
Bu kaynaklar yaşlandığınız zaman tüm harcamalarınızıkarşılamak için yeterli olacak mı?44,837,716,8EvetHayırBilmiyorum
Yaşlandığınız zaman tüm harcamalarınızı karşılamakkonusunda ne ölçüde endişe ndişelenmiyorum18%27%Birazendişeleniyorum53%
Finansal sistem dışındaki ürünler daha sıkkullanılmakta.resmi olmayan krediler Finansal sistem içerisindemevduat hesabı ve banka kredisi Görüşülen kişiler bu ürünleri kendi başınaya da bir başka kişiyle birlikte seçmiştir.
Tercih etme sebepleri: güvenilir, getirisi yüksek, riski düşük ve bilinen finansal ürünler Tercih etmeme sebepleri: çoğunlukla o ürüne ihtiyaç duymadıklarınıdüşünmeleri Yeterli tasarrufları olsa tercih edecekleri ürün: altın, döviz mevduat hesabı ve sigorta ürünleri
Para idaresinin farklı yönlerine ilişkin daha fazla bilgisahibi olmak ister miydiniz?59,835,14,7EvetHayırBilmiyorum
Finansal ürünlere ilişkin daha fazla bilgi edinmek istermisiniz?58,433,47,6EvetHayırBilmiyorum
Teşekkürler.
Yaşlandığınız zaman kişisel harcamalarınızı karşılamak için ne gibi kişisel planlarınız var? Sayı Kişi yüzde Devletten emeklilik 1253 46.7 Çalışmaya devam edeceğim 780 29.1 Sigorta 291 10.8 Aileden başka biri üzerinden emeklilik 278 10.4 Tasarruflar veya başka mali varlıklar 229 8.5 İş (gelir veya satış) 180 6.7 Mali olmayan varlıklar (gayrimenkul,
