WIXLIB

Udział poszczególnych programówoperacyjnych w całości alokacji dla PolskiProgramoperacyjnyKwota w mldeuroUdział programuw całkowitejalokacjiŹródłofinansowaniaPO Infrastrukturai środowisko27,841,3%EFRR, � ,33,4EFRR,0,50,8%Rozwój PolskiWschodniejPomocTechnicznadodatkowe środkiprzyznane przezRadę Europejską –992 mln euro.EFRR

Rezerwy Krajowa rezerwa wykonania– Zgodnie z art. 50 Rozporządzenia 1083/2006ustalono KRW na poziomie 3% alokacji wramach Celu „Konwergencja”. Krajowa rezerwa interwencyjna– Zgodnie z art. 51 Rozporządzenia 1083/2006zarezerwowano 1% rocznego wkładu z FS nawypadek sytuacji kryzysowych.

Rodzaje wydatków obligatoryjne – (około 45% budżetu) wynikające z traktatów, któreUE podpisała i wszystkich wynikających z nich zobowiązańprawnych i przepisów – przeznaczone są głównie na rolnictwo,realizowane przez Europejski Fundusz Orientacji i GwarancjiRolnictwa (FEOGA). decydujący głos w wydatkach obligatoryjnych ma Rada UE nieobligatoryjne – ok. 55% budżetu- fundusze strukturalne (ok. 34 – 35% budżetu)- Fundusz spójności (CF) – przyznawany na wyrównanie poziomurozwoju regionów słabiej rozwiniętych- Polityka zewnętrzna UE (ok. 3,5% budżetu) – pomoc dla krajówtrzecich, pomoc humanitarna- Administracja UE (ok. 5% budżetu) decydujący głos w wydatkach nieobligatoryjnych ma Parlament UE

Budżet UE w latach 2007-2013Środki na zobowiązania1. Trwały wzrost1aKonkurencyjność na rzecz wzrostu i zatrudnienia1bSpójność na rzecz wzrostu i zatrudnienia2. Zarządzanie zasobami naturalnymi i ich ochronaw tym: wydatki związane z rynkiem i płatności bezpośrednie3. Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość20072008200920102011201253 9798 91857 65310 38659 70011 27261 78212 38863 63812 98766 62814 203Ogółem2007-201369 621 433 00115 43385 58745 06147 26748 42849 39450 65152 42554 188347 41455 14345 7591 27359 19346 2171 36259 63946 6791 52360 11347 1461 69360 33847 6171 88960 81048 0932 10561 28948 5742 376416 525330 08512 2217478721 0251 2061 4061 6617 5546156516686836997154 6677 0027 380207132 7971,08%129 6811,05%1,24%7 4407 699210136 2111,15%123 8581,04%1,24%7 8938 0088 4308 3348 9978 6709 5959 095139 4891,15%133 5051,10%1,24%142 6291,13%133 4521,06%1,24%147 2101,12%140 2001,07%1,24%151 9761,11%142 4081,04%1,24%55 93556 225862974 7691,11%925 2941,05%1,24%3a637Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość3b636Obywatelstwo4. UE jako partner globalny6 5785. Administracja7 0396. Wyrównania445Środki na zobowiązania ogółem (**) 124 457Jako procent DNB (dochodu narodowego brutto) UE 1,02%Środki na płatności (***) 122 190Jako procent DNB 1,00%Pułap środków własnych jako procent DNB 1,24%Źródło: www.europa.eu2013

Programy operacyjne2007-2013 Programy operacyjne są elementami systemurealizacji NSS - NSRO, których celem ogólnymjest: przyspieszenie rozwoju społeczno –gospodarczego Polski, wzrost zatrudnienia orazzwiększenie spójności społecznej, gospodarczeji terytorialnej z pozostałymi krajami UE. 5 programów operacyjnych 16 programów regionalnych Przewidziany pułap dofinansowania: 85%

Decyzja o interwencji ześrodków publicznych Dobra publiczne vs. dobra prywatne Studium wykonalności lub biznes plan Analiza Kosztów i Korzyści (Cost – BenefitAnalysis) – przewodnik Pomoc de minimis Zamówienia publiczne

Podstawy prawne w zakresiewydatków strukturalnych Ustawa o finansach publicznych Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawieszczegółowej klasyfikacji wydatków strukturalnych Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawiesprawozdawczości budżetowej Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 Krajowe wytyczne w zakresie kwalifikowalnościwydatków w ramach poszczególnychprogramów/konkursów

FORMA PRAWNA WYDATKÓW- Płatności i dotacja celowa (c.d.)Natomiast część odpowiadająca wkładowi krajowemu, towarzyszącemuwkładowi środków europejskich, będzie dokonywana w formie dotacjicelowej, ponieważ zgodnie z art. 127 ust. 2 pkt 2, 4 i 5 nowej ufp wformie dotacji celowej będą wydatkowane:1) środki przeznaczone na:a) współfinansowanie w ramach przyznanego beneficjentowidofinansowania;b) realizację projektów pomocy technicznej;2) środki w ramach programów EWT i EISP przeznaczone na realizacjęprojektów pomocy technicznej w ramach tych programów oraz3) środki przeznaczone na realizację programów finansowanych zudziałem środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2004-2009 iMechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego2004-2009.Wkład krajowy może być dokonywany także jako wydatki państwowychjednostek budżetowych.

FORMA PRAWNA WYDATKÓW- Płatności i dotacja celowa (c.d.) Natomiast nowa ufp wprowadza do sytemuprzepływu środków przeznaczonych na realizacjęprogramów operacyjnych instytucję płatnika,którego funkcje ma pełnić Bank GospodarstwaKrajowego, zwany dalej „BGK”. Jednakże należy podkreślić, że BGK nie jestnową instytucją systemu wdrażaniaposzczególnych programów operacyjnych, apełni wyłącznie funkcję „kasjera”, dokonującegojedynie wypłat dofinansowania beneficjentom.

ZWROT ŚRODKÓW Art. 207 nowej ufp reguluje w literalny sposób – wprzeciwieństwie do poprzednio obowiązującego stanuprawnego - iż wydanie decyzji o zwrocie ww. środków,poprzedza wezwanie beneficjenta do dobrowolnego zwrotuśrodków lub do wyrażenia zgody na dokonaniepomniejszenia kolejnej transzy środków na jego rzecz ośrodki podlegające zwrotowi. Dopiero po bezskutecznym upływie terminu określonego www. wezwaniu, dojdzie do wydania, na podstawie art. 207ust. 9, decyzji określającej kwotę przypadającą do zwrotu itermin, od którego nalicza się odsetki oraz sposób zwrotuśrodków.

WYKLUCZENIE Nowa ufp wprowadza także zmiany w zakresie 3-letniegowykluczenia. Zgodnie z art. 211 ust. 2 starej ufp, jedynie w przypadku,jeżeli wykorzystanie środków niezgodnie z przeznaczeniemspowodowało jednocześnie niezrealizowanie pełnegozakresu rzeczowego projektu, beneficjent był wykluczony zprawa otrzymania środków na realizację projektów wramach programów operacyjnych, a okres wykluczeniarozpoczynał się od dnia, w którym decyzja o zwrocieśrodków stała się ostateczna, a kończył z upływem 3 lat oddnia dokonania zwrotu środków.

WYKLUCZENIENatomiast, zgodnie z art. 207 ust. 4 i 5 nowej ufp, katalog okolicznościpowodujących wykluczenie uległ rozszerzeniu. Obejmuje on przypadki, wktórych beneficjent:1) otrzymał płatność na podstawie przedstawionych jako autentyczne dokumentówpodrobionych lub przerobionych lub dokumentów potwierdzających nieprawdęlub2) na skutek okoliczności leżących po stronie beneficjenta nie zrealizował pełnegozakresu rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub niezrealizował celu projektu, lub3) nie zwrócił środków w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji o zwrocie, lub4) okoliczności (wykorzystanie środków europejskich niezgodnie zprzeznaczeniem, z naruszeniem procedur obowiązujących przy wydatkowaniutych środków lub też pobranie ich nienależnie lub w nadmiernej wysokości)wystąpiły wskutek popełnienia przestępstwa przez beneficjenta, partnera,podmiot upoważniony do dokonywania wydatków, a w przypadku gdy podmiotyte nie są osobami fizycznymi - osobę uprawnioną do wykonywania w ramachprojektu czynności w imieniu beneficjenta, przy czym fakt popełnieniaprzestępstwa przez wyżej wymienione podmioty został potwierdzonyprawomocnym wyrokiem sądowym.

Możliwość umarzania Nowa ufp należności z tytułu zwrotupłatności dokonanych w ramach programówfinansowanych z udziałem środkóweuropejskich uznała za środki publicznestanowiące niepodatkowe należnościbudżetowe o charakterze publicznoprawnym, które mogą podlegać umorzeniu.

Możliwość umarzania Zatem na podstawie nowej ufp umorzenia będą możliwe również w odniesieniudo środków europejskich. Zgodnie z art. 64 nowej ufp właściwy organ, nawniosek zobowiązanego, może należności z tytułu zwrotu płatności dokonanychw ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich,umorzyć w całości albo w części lub odroczyć ich spłatę lub rozłożyć ją na raty.Jako organy pierwszej instancji właściwe do wydawania decyzji w powyższychsprawach wskazano instytucje zarządzające, pośredniczące lub wdrażająceale tylko te będące jednostkami sektora finansów publicznych.Ustawa nakazuje jednak by instytucja pośrednicząca lub wdrażającaposiadała upoważnienie od instytucji zarządzającej, lub – w przypadkuinstytucji wdrażającej – od instytucji pośredniczącej.Od decyzji wydanej przez instytucję pośredniczącą lub wdrażającą – jakoorgan odwoławczy wskazano instytucje zarządzającą.Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub instytucjęzarządzającą nie służy odwołanie ale strona niezadowolona z treści decyzjimoże zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 61 ufp).

Fundusze strukturalne aprawodawstwo krajowe Ustawa o zasadach prowadzenia politykirozwoju (projekty partnerskie) Ustawa o utworzeniu Polskiej AgencjiRozwoju Przedsiębiorczości (zasadakonkurencyjności) Wytyczne w zakresie wdrażania projektówinnowacyjnych i projektów współpracyponadnarodowej

Ogólne zasady dotyczącekwalifikowalności wydatków Wytyczne w zakresie kwalifikowaniawydatków w ramach POKL Wytyczne w zakresie kwalifikowaniawydatków w ramach POIG

Ogólne zasady dotyczące pomocypublicznejRozporządzenie Rady (WE) nr 800/2008, do której załącznikiem jest definicja MŚP:ZAŁĄCZNIK IDefinicja małych i średnich przedsiębiorstwArtykuł 1PrzedsiębiorstwoZa przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bezwzględu na jego formę prawną. Zalicza się tu w szczególności osobyprowadzące działalność na własny rachunek oraz firmy rodzinne zajmujące sięrzemiosłem lub inną działalnością, a także spółki lub konsorcja prowadząceregularną działalność gospodarczą.Artykuł 2Pułap zatrudnienia oraz pułapy finansowe określające kategorię przedsiębiorstwa1. Do kategorii mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw(„MŚP”) należą przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników,i których roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR a/lub całkowity bilansroczny nie przekracza 43 milionów EUR.2. W kategorii MŚP małe przedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwozatrudniające mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub całkowitybilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR.3. W kategorii MŚP mikroprzedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwozatrudniające mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub całkowitybilans roczny nie przekracza 2 milionów EUR.

Ogólne zasady dotyczące pomocypublicznej Rozporządzenie Ministra RozwojuRegionalnego w sprawie udzielania pomocypublicznej w ramach ProgramuOperacyjnego Kapitał Ludzki Uzależniona od wielkości przedsiębiorstwa Pomoc de minimis

Ogólne zasady dotyczące ochronydanych osobowych Ustawa o ochronie danych osobowychGIODOSposób zabezpieczenia danychUpoważnienia

Ogólne zasady dotyczącekonkurencyjności Wytyczne w zakresie kwalifikowaniawydatków Ustawa o utworzeniu Polskiej AgencjiRozwoju Przedsiębiorczości

Wybór Tematów projektówinnowacyjnych Dla powodzenia projektów innowacyjnych kluczowe znaczenie mawybór Tematów projektów innowacyjnych (obszarów poszukiwanianowych, skutecznych rozwiązań), ponieważ projekty te musząodpowiadać na rzeczywiste potrzeby. Powinny także mieścić się wramach strategii sektorowych odpowiadających poszczególnymobszarom wsparcia EFS. Wybór Tematów projektów innowacyjnych musi być dokonany przyudziale wszystkich zainteresowanych partnerów, w tym szczególniepartnerów społecznych i gospodarczych Tematy projektów innowacyjnych są proponowane przez InstytucjęZarządzającą, opiniowane przez Grupę roboczą i zatwierdzane przezKomitet Monitorujący. Instytucja Zarządzająca oraz Grupa roboczamogą w tych działaniach korzystać ze wsparcia KIW.

Wybór Tematów opiera się nanastępujących założeniach:a)potrzeby polityki i praktyki w zakresieinnowacyjnych rozwiązań;b) koordynacji pomiędzy Tematami entralnie i regionalnie w celu zapewnieniawiększej koncentracji środków oraz zwiększeniaoddziaływania działań szczególnych Priorytetów.

Etapy projektów innowacyjnych WybraneTematyprojektówinnowacyjnych muszą być zgodne zcelami poszczególnych Priorytetów POKL i mogą dotyczyć zbliżonych obszarówproblemowych, np. aktywizacji eniu od pozostałych projektów,projekty innowacyjne muszą być realizowanew dwóch etapach.

I ETAP PRZYGOTOWANIA (czastrwania: 3 - 8 miesięcy)a) diagnoza i analiza problemu – wypracowanie produktu wymaga zidentyfikowaniarzeczywistych potrzeb, problemów i ich przyczyn; projekt innowacyjny powinienopierać się na przeprowadzonych wcześniej badaniach/analizach lub takiebadania/analizy przewidywać w pierwszym etapie;b) tworzenie partnerstwa (jeżeli jest przewidziane) – wspólne wypracowanie reguł izasad współpracy oraz podziału zadań partnerów nakierowanych na osiągnięciedanego celu/efektów; precyzyjne wskazanie obowiązujących w partnerstwieprocedur decyzyjnych; dobór zróżnicowanych partnerów w kontekście obszaruproblemowego danego projektu innowacyjnego;c) opracowanie wstępnej wersji produktu oraz strategii wdrażania projektuinnowacyjnego (zwanej dalej „strategią”), będącej podstawą weryfikacji realizacjipierwszego etapu; od momentu opracowania wstępnej wersji produktu muszą byćuwzględnione działania upowszechniające i włączające do głównego nurtupolityki.Pierwszy etap realizacji projektu innowacyjnego kończy się opracowaniem strategii.

II ETAP WDROżENIAa) testowanie opracowanego produktu – jest to element konieczny dlawypracowania skutecznych produktów;b) analiza rzeczywistych efektów testowanego produktu – wynikipowinny pozwolić na modyfikację wypracowywanego produktu; w celubadania m.in. jego efektywności projektodawca musi uwzględnićewaluację zewnętrzną;c) opracowanie produktu finalnego – produkt finalny jest opracowywanyna podstawie analizy, oraz walidacji rezultatów dokonywanej przezsieć tematyczną.d) upowszechnienie i włączenie do głównego nurtu polityki – projektyinnowacyjne mają sens, o ile ich rezultaty zostaną wykorzystane wpraktyce i rzeczywiście przyczynią się do zwiększenia skuteczności �upowszechniających i włączających do głównego nurtu polityki,stanowiących ostatnią podsumowującą fazę wdrażania projektuinnowacyjnego, projektodawca musi uwzględnić powyższe działania odmomentu opracowania wstępnej wersji produktu przez wszystkiekolejne fazy realizacji projektu;

Grupy docelowe Uwzględnienie opinii najbardziej zainteresowanych osób dajewiększe szanse na dużą skuteczność wypracowywanego produktu. Kluczowe znaczenie w projektach innowacyjnych testujących cowywania innowacyjnych rozwiązań przedstawicieligrup docelowych (ang. empowerment). Dlatego też każdy projektodawca i beneficjent musi przewidziećodpowiednią formę zaangażowania przedstawicieli grup docelowychi odpowiednio modyfikować opracowywany produkt, aby ostateczniejak najlepiej odpowiedzieć na rzeczywiste potrzeby przyszłychodbiorców. W tym celu wskazane jest angażowanie przyszłychodbiorców w opracowanie koncepcji wniosku o dofinansowanieprojektu i realizację projektu (od pierwszej fazy - diagnoza i analizaproblemu).

Katalog tematów realizacjiprojektów innowacyjnych Realizacja projektów innowacyjnych odbywa się wramach zamkniętego katalogu Tematów, które zostałyokreślone, w podziale na obszary wsparcia EFS, wzałączniku nr 1 do Wytycznych w zakresie wdrażaniaprojektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej wramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Instytucja Pośrednicząca może dokonać nych dla danego Priorytetu w okresieobowiązywania Planu działania.

Wybór obszarów współpracyponadnarodowej W przypadku projektów współpracy ponadnarodowej, Instytucja Zarządzająca nieokreśli Tematów, w ramach których mogą być one realizowane. Zgodnie zzałożeniami przedstawionymi w PO KL współpraca ponadnarodowa powinnakoncentrować się na realizacji tych celów szczegółowych Priorytetów, wprzypadku których możliwość wymiany doświadczeń i wzajemnego uczenia sięna poziomie ponadnarodowym wniesie rzeczywistą wartość dodaną. Stąd realizacja współpracy ponadnarodowej powinna się opierać na precyzyjnieokreślonych oczekiwaniach, co do spodziewanego wpływu jej realizacji na osiąganiecelów poszczególnych Priorytetów, jak i poszczególnych projektów. Określenie szczegółowych obszarów (odpowiadających Działaniom / PoddziałaniomPO KL / Tematom projektów innowacyjnych) i grup docelowych współpracyponadnarodowej odbywa się dwutorowo:a) przez właściwe Instytucje Pośredniczące w przypadku tych obszarów, w którychwartość dodana współpracy ponadnarodowej jest możliwa do określenia na etapiewyboru projektów do realizacji;b) przez beneficjentów realizujących już projekty, pod warunkiem że wykażą oni zarównokonieczność realizacji współpracy ponadnarodowej, jak i realistyczne oraz jasnosprecyzowane oczekiwania, co do jej wpływu na osiąganie zakładanych celówprojektu.

Specyfika projektów współpracyponadnarodowej ać się do osiągnięcia celów danegoPriorytetu, wykorzystując doświadczenia partnerów zinnych krajów. Projekty te mogą zatem korzystać z jużgotowych i stosowanych w innych miejscach racowywać nowe rozwiązania przy udzialepartnerów z innych krajów, w tym wspólne rozwiązaniaproblemów, z którymi borykają się wszystkieuczestniczące w projekcie podmioty.

Wartość dodana W przypadku projektów współpracy ponadnarodowejzadaniem projektodawców i beneficjentów cej ze współpracy ponadnarodowej. Jako wartość dodaną należy rozumieć cele projektuoraz konkretne produkty i rezultaty możliwe doosiągnięcia wyłącznie we współpracy ponadnarodowej,których nie udałoby się zrealizować, wdrażając projektjedynie o

Pozyskiwanie funduszy unijnych dr Piotr Modzelewski Katedra Bankowości, Finansów i Rachunkowości Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego