%(6ç1 %(6/(10( % .,0 6h5(&ç - Ankaranobel

Transcription

KRAUSE % 6., %(6ç1 %(6/(10( % .,0 6h5(&ç/ . 7 /((1 0 1 06 5'1 &'Functional Nutrition CounselorNutrition by DesignSeattle, WA;Clinical AssociateDepartment of PediatricsSchool of MedicineUniversity of WashingtonSeattle, WAd(9ç5ç ('ç7g5h3URI 'U *DP]H .%8/87- 1,&( / 5 021' 06 5'1 &' &6*Clinical Nutrition Director, Thomas Cuisine ManagementProvidence Mount St. VincentSeattle, WA;Affiliate FacultyBastyr UniversityKenmore, WAKrause kitap.indb 13.04.2019 00:44

2019 Elsevier LimitedKrause Besin ve Beslenme Bakım SüreciISBN: 978-605-7578-02-0L. Kathleen Mahan ve Janice L. Raymond tarafından hazırlanan “Krause’s Food & The Nutrition Care Process,Fourteenth Edition”un bu Türkçe yayını, Elsevier Limited, tarafından üstlenilmiş ve Elsevier Inc. ile anlaşmalı olarakyayınlanmıştır.Tüm hakları saklıdır. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası gereği herhangi bir bölümü, resmi veyayazısı, yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisialınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek elektronik ve mekanik hiçbir işlem yapılamaz.KRAUSE’S FOOD & THE NUTRITION CARE PROCESS, FOURTEENTH EDITIONISBN: 9780323340755Copyright 2017, Elsevier Inc. All Rights Reserved.Previous editions copyrighted 2012, 2008, 2004, 2000, 1996, 1992, 1984, 1979, 1972, 1966, 1961, 1957, 1952This translated edition of “Krause’s Food & The Nutrition Care Process, Fourteenth Edition” by L. Kathleen Mahanand Janice L. Raymond is undertaken by Elsevier Limited and is published by arrangement with Elsevier Inc.www.mea.elsevierhealth.comÇeviri Ankara Nobel Tıp Kitabevleri’nin tek sorumluluğunda yapılmaktadır. Uygulayıcılar ve araştımacıların,burada açıklanan her türlü bilgi, yöntem, bileşik veya deneyin değerlendirilmesinde ve kullanımında herzaman kendi deneyim ve bilgilerine dayanmaları gerekmektedir. Tıp bilimindeki hızlı gelişmeler nedeniyle,araştımacıların özellikle teşhis ve ilaç dozajlarının bağımsız olarak doğrulanması yapılmalıdır. Yasalarölçüsünde Elsevier, yazarlar, editörler veya katkıda bulunanlar tercümeden veya burada yer alan herhangibir yöntem, ürün, talimat veya fikirlerin kullanımı veya işletilmesinden veya ürünlerin yükümlülüğü, ihmaliveya başka bir sebeple kişilerde veya mülkte oluşabilecek herhangi bir yaralanma ve/veya zarardan ötürüsorumluluk kabul etmez.Yayına Hazırlayan: Ankara Nobel Tıp KitapevleriYayın Koordinatörü: Mehmet Ali KARACA (mehmetalikaraca@ankaranobel.com)Baskı ve cilt: Neyir Matbaacılık Tanıtım HizmetleriSertifika No: 16902Kapak ve Sayfa Mizanpajı : Ankara Nobel Tıp Kitabevleri Dizgi BirimiBaskı Tarihi: 2019, AnkaraMERKEZANKARA NOBEL TIP KİTABEVLERİŞUBEİZMİR NOBEL TIP KİTABEVLERİAdres: Sağlık 1 Sok. No:17/DSıhhiye/ANKARAAdres: Kazım Dirik Mh. 186/1Sok. No:3D Bornova-İZMİRTel: 0 312 434 10 87Tel: 0 232 343 10 500 312 434 05 170 232 343 60 20Faks: 0 312 434 02 99Faks: 0 232 343 30 60E-mail: info@ankaranobel.comE-mail: info@izmirnobel.comŞUBEKRC BAŞKENT TIP KİTABEVİAdres: Adnan Saygun Cad.Rauf Önay İşhanıNo: 4/1-2Sıhhiye/ANKARATel: 0 312 432 05 18E-mail: info@krcbaskent.comOnline Satış : www.ankaranobel.com /www.nobeltipkitaplari.comKrause kitap.indb 23.04.2019 00:44

Bu 14. baskı, bu metni kullanan ve “beslenmenin kutsal kitabı” olarak kabul edenöğrencilere, profesörlere ve uygulayıcılara adanmıştır.Beslenme ve diyetetik uygulamalarında bilgi, aktarma, kavrama ve fedakarlıklarıiçin kendilerine minnettarız.—Yazarlar, 14. BaskıveSevgisiyle ve mizahi bir bakış açısıyla her zaman yanımda olan Robert’e, sevgidolu enerjileri için Carly’e ve Justin’e, tüm hayatını anlatan “kitabı” olan Ana’yave Ailey ve Kiera’ya, neşe kaynağım olan torunlarıma.—KathleenHer ikisi de hayatta olmayan anne ve babama. Babam, George Raymond, DDS,beslenmeye olan ilgisi ile beslenmeye ilgimde kıvılcım yarattı. Ve annem BettyRaymond, gençlik yıllarımda birkaç dakika içinde lezzetli yiyecekleri bir çırpıdahazırlayan ve kendi yoğurdunu yapan ve fasulyesini yetiştiren bir kadın.İlham verdikleri için teşekkürler.—JaniceKrause kitap.indb 33.04.2019 00:44

KATKIDA BULUNANLARDiane M. Anderson, PhD, RDN, FADAJean T. Cox, MS, RD, LNDoçent, PediyatriBaylor Tıp FakültesiHouston, TexasKıdemli Klinik Beslenme UzmanıKadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim DalıNew Mexico Üniversitesi Tıp FakültesiAlbuquerque, New MexicoCynthia Taft Bayerl, MS, RDN, LDN,FANDBeslenme KoordinatörüBeslenme DanışmanıTaft & Bayerl Öğretim ÜyesiCape Cod, MassachusettsGeri Brewster, MPH, RDN, CDNKayıtlı Diyetisyen-Klinik Beslenme UzmanıÖzel UygulamaMount Kisco, New YorkVirginia H. Carney, MPH, RDN, LDN,IBCLC, RLC, FILCA, FANDDirektör, Klinik Beslenme HizmetleriSt. Jude Çocuk Araştırma HastanesiMemphis, TennesseeGail Cresci, PhD, RDN, LD, CNSCDoçentCleveland Kliniği Lerner Tıp FakültesiCase Western Reserve Üniversitesi Tıp FakültesiCleveland, OhioPatricia Davidson, DCN, RDN, CDE,LDN, FANDDoçentBeslenme Bölümü, Sağlık Bilimleri FakültesiPennsylvania West Chester ÜniversitesiWest Chester, PennsylvaniaLisa L. Deal, PharmD, BCPS, BSN, RNDigna I. Cassens, MHA, RDN, CLTFarmakoterapi UzmanıBeebe SağlıkLewes, DelawareÇeşitli Beslenme Yönetim SistemleriYucca Valley, CaliforniaSheila Dean, DSc, RDN, LD, CCN, CDEKaren Chapman-Novakofski, PhD, RDN,LDNProfesör, BeslenmeBesin Bilimi ve İnsan Beslenmesi BölümüBeslenme Bilimleri BölümüDahiliye BölümüIllinois Extension ÜniversitesiIllinois ÜniversitesiChampaign-Urbana, IllinoisPamela Charney, PhD, RD, CHTS-CPProgram BaşkanıSağlık BilişimiBellevue KolejiBellevue, WashingtonHarriett Cloud, MS, RDN, FANDPediyatrik Beslenme DanışmanıKurucu, Beslenme DanışmanlığıBirmingham, AlabamaUSF Sağlık Morsani Tıp FakültesiTampa ÜniversitesiTampa, FloridaKurucu Ortak, Bütünleştirici ve İşlevselBeslenme Akademisi (IFNA)Ruth DeBusk, PhD, RDNDanışman, Klinik Beslenme ve GenomikAile Hekimliği ProgramıTallahassee Memorial Sağlık BakımıTallahassee, FloridaJudith L. Dodd, MS, RDN, LDN, FANDToplum Beslenmesi DanışmanıDoçentSpor Hekimliği ve BeslenmeBeslenme ve DiyetetikPittsburgh ÜniversitesiPittsburgh, PennsylvaniaKimberly R. Dong, MS, RDNMandy L. Corrigan, MPH, RD, CNSC,FANDNütrisyon Diyetisyeni ve DanışmanıCoram Özel EczacılıkSt. Louis, MissouriSarah C. Couch, PhD, RDNProfesör ve Bölüm BaşkanıBeslenme Bilimleri BölümüCincinnati Tıp Merkezi ÜniversitesiCincinnati, OhioProje Yöneticisi / Araştırmacı DiyetisyenBeslenme ve Enfeksiyon ÜnitesiHalk Sağlığı ve Toplum Hekimliği AnabilimDalıTufts Üniversitesi Tıp FakültesiBoston, MassachusettsLisa Dorfman, MS, RDN, CSSD, LMHC,FANDBeslenme UzmanıCEO / Direktör Sporcu Beslenmesi vePerformansıUluslararası Besin Fitnes, IncYazar– Legally LeanBaşkan, Miami Culinary Enstitüsü DanışmaKuruluMiami, FloridaArlene Escuro, MS, RDN, CNSCKıdemli Klinik Diyetisyenİnsan Beslenmesi MerkeziSindirim Hastalıkları EnstitüsüCleveland KliniğiCleveland, OhioAlison B. Evert, MS, RDN, CDEDiyabet DiyetisyeniDiyabet Eğitim Programı KooRDinatörüEndokrin ve Diyabet Bakım MerkeziWashington Üniversitesi Tıp MerkeziSeattle, WashingtonSharon A. Feucht, MA, RDN, CDBeslenme uzmanı, LEND ProgramBeşeri Gelişim ve Engelli Merkezi (CHDD)Editör, Özel Sağlık Gereksinimi Olan Çocuklariçin Beslenme Odaklı Bülten,Washington ÜniversitesiSeattle, WashingtonMarion J. Franz, MS, RDN, CDEBeslenme/Sağlık DanışmanıFranz, Inc İle Beslenme KavramlarıMinneapolis, MinnesotaF. Enrique Gómez, PhDBaşkan, Beslenme İmmünoloji LaboratuvarıBeslenme Fizyolojisi BölümüInstituto Nacional de Ciencias Médicas y Nutrición Salvador ZubiránCiudad de México, DF MéxicoBarbara L. Grant, MS, RDN, CSO, LD,FANDOnkoloji Polikliniği DiyetisyeniSaint Alphonsus Kanser Bakım MerkeziBoise, IdahoMichael Hahn, BABilimsel Program AnalistiÖncelikli Çözümler GrubuUlusal İnsan Genomu Araştırma EnstitüsüUlusal Sağlık EnstitüleriBethesda, MarylandivKrause kitap.indb 43.04.2019 00:44

vKATKIDA BULUNANLARKathryn K. Hamilton, MA, RDN, CSO,CDN, FANDAshok M. Karnik, MD, FACP, FCCP,FRCPOnkoloji Poliklinik DiyetisyeniCarol G. Simon Kanser MerkeziMorristown Tıp MerkeziMorristown, New JerseyEmekli Uzman HekimDünya Ticaret Merkezi Sağlık ProgramıLong Island, New York;Klinik Tıp ProfesörüEmekli Şef, Pulmoner ve Kritik Bakım TıbbiBölümüNassau Üniversitesi Tıp MerkeziDoğu Meadow, New York ve Tıp OkuluStony Brook ÜniversitesiStony Brook, New YorkKathleen A. Hammond, MS, RN, BSN,BSHE, RDN, LDDanışman, Sağlık EğitimiAtlanta, GeorgiaJeanette M. Hasse, PhD, RDN, LD, CNSC,FADATransplantasyon Beslenme MüdürüAnnette C. ve Harold C. Simmons Transplantasyon EnstitüsüBaylor Üniversitesi Tıp MerkeziDallas, TexasCindy Mari Imai, PhD, MS, RDNAraştırmacı Bilim AdamıBeslenme Araştırmaları Birimiİzlanda ÜniversitesiReykjavik, IcelandCarol S. Ireton-Jones, PhD, RDN, LD,CNSC, FAND, FASPENBeslenme Tedavisi UzmanıÖzel Uygulama / Danışmanİyi Yaşam İçin İyi BeslenmeDallas, TexasDonna A. Israel, PhD, RDN, LPC, FADA,FANDBaşkan, Profesyonel Beslenme Terapisti, LLCDallas, TexasEmekli, Beslenme ProfesörüBaylor ÜniversitesiWaco, TexasJanice M. Joneja, PhD, RDBesin Alerjisi DanışmanıBaşkan, Vickerstaff Sağlık Hizmetleri A.Ş.British Columbia, CanadaVeena Juneja, MScRD, RDNKıdemli Renal DiyetisyenSt. Joseph Sağlık Bakım MerkeziHamilton, Ontario, CanadaMartha Kaufer-Horwitz, DSc, NCTıbbi Araştırma BilimcisiObezite ve Yeme Bozuklukları KliniğiEndokrinoloji ve Metabolizma BölümüInstituto Nacional de Ciencias Médicas y Nutrición Salvador Zubirán (Meksika UlusalSağlık Bilimleri ve Beslenme Enstitüsü)Ciudad de México, DF MéxicoBetty L. Lucas, MPHEski LEND Beslenme UzmanıWashington ÜniversitesiSeattle, WashingtonLucinda K. Lysen, RDN, RN, BSNTıbbi Beslenme Tedavisi UzmanıDanışmanlık ve Özel UygulamaChicago, IllinoisAinsley M. Malone, MS, RD, CNSC,FAND, FASPENBeslenme Destek EkibiMt. Carmel West HospitalKlinik Uygulama UzmanıAmerikan Parenteral ve Enteral BeslenmeDerneğiNew Albany, OhioGabriela E. Mancera-Chávez, MSc, NCEscuela de Dietetica y Nutricion-ISSSTECiudad de México, DF MéxicoSameera H. Khan, RDN, PA-C, MBABariatrik KoordinatörNorth Shore Üniversite HastanesiNorth Well Sağlık SistemiManhasset, New YorkBeslenme Profesörü (Yarı zamanlı)Nassau Community CollegeGarden City, New YorkLaura E. Matarese, PhD, RDN, LDN,CNSC, FADA, FASPEN, FANDProfesörGastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme BölümüBrody Tıp FakültesiDoğu Carolina ÜniversitesiGreenville, North CarolinaNicole Larson, PhD, MPH, RDNKıdemli Araştırma UzmanıEpidemiyoloji ve Toplum Sağlığı Anabilim DalıHalk Sağlığı OkuluMinnesota UniversitesiMinneapolis, MinnesotaLisa Mays, MPH, RDNTashara Leak, PhD, RDNDiyetisyenİnsani Gelişme ve Engellilik Merkezi (CHDD)Washington ÜniversitesiSeattle, WashingtonDoktora Sonrası AkademikHalk Sağlığı OkuluCalifornia Üniversitesi, BerkeleyBerkeley, CaliforniaRuth Leyse-Wallace, PhDEmekli Öğretim Üyesi, Mesa Community CollegeYazar – Nutrition and Mental HealthAND Davranışsal Sağlık ve Mental Sağlık ProfesyoneliSan Diego, CaliforniaBeslenme Hizmetleri MüdürüIdaho FoodbankBoise, IdahoMari O. Mazon, MS, RDN, CDChristine McCullum-Gomez, PhD, RDNBesin ve Beslenme DanışmanıCypress, TexasKelly N. McKean, MS, RDN, CSP, CDKlinik Pediyatri DiyetisyeniSeattle Çocuk HastanesiSeattle, WashingtonBarbara J. Kamp, MS, RDNDoçentMutfak Sanatları FakültesiJohnson & Wales ÜniversitesiNorth Miami, FloridaKrause kitap.indb 5Mary Demarest LitchfoRD, PhD, RDN,LDNBaşkanCASE Yazılım & KitaplarGreensboro, North CarolinaKelly Morrow, MS, RDNDoçent, Beslenme Kliniği KoordinatörüBeslenme ve Egzersiz Bilimleri BölümüBastyr Üniversitesi ve Bastyr Doğal SağlıkMerkeziSeattle, Washington3.04.2019 00:44

viKATKIDA BULUNANLARDiana Noland, MPH, RD, CCN, LDElizabeth Shanaman, RDNDeeAnna Wales VanReken, MS, RDN, CDEk FakülteDiyetetik ve BeslenmeSağlık Meslekleri OkuluKansas Üniversitesi Tıp MerkeziKansas City, KansasKlinik Beslenme - Özel UygulamaBurbank, CaliforniaRenal DiyetisyenBeslenme ve Fitnes HizmetleriKuzeybatı Böbrek MerkezleriSeattle, WashingtonSertifikalı Doğal ŞefKlinik Beslenme Uzmanıİsveç Tıp Merkezi, First HillSeattle, WashingtonJamie S. Stang, PhD, MPH, RDNDoris Wales, BA, BS, RPhDoçentEpidemiyoloji ve Toplum Sağlığı Anabilim DalıMinnesota Üniversitesi, Halk Sağlığı OkuluMinneapolis, MinnesotaKayıtlı EczacıSertifikalı İmmunizatörK-Mart EczaneleriHuntsville, AlabamaErik R. Stegman, MA, JDSusan Weiner, MS, RDN, CDEYönetici müdürKızılderili Gençlik MerkeziAspen EnstitüsüWashington, District of ColumbiaKayıtlı Diyetisyen-Beslenme UzmanıSertifikalı Diyabet EğitimcisiKurucu ve Başkan, Susan Weiner Beslenme,PLLCMerrick, New YorkTherese O’Flaherty, MS, RDNKetojenik Diyet ve Disiplinlerarası BeslenmeEkibiCincinnati Çocuk Hastanesi Tıp MerkeziCincinnati, OhioBeth N. Ogata, MS, RDN, CD, CSPOkutmanPediyatri Anabilim Dalıİnsani Gelişme ve Engellilik Merkezi (CHDD)Washington ÜniversitesiSeattle, WashingtonAlison Steiber PhD, RDNBilim Kurulu BaşkanıBeslenme ve Diyetetik AkademisiCleveland, OhioAlan Weiss, MDTracy Stopler, MS, RDNNancy S. Wellman, PhD, RDN, FANDDirektör, Annapolis Bütüncül Tıp MerkeziAnnapolis, MarylandMary PuRDy, MS, RDNArivale Koçu ve Takım LideriArivaleYardımcı ProfesörBastyr ÜniversitesiSeattle, WashingtonSudha Raj, PhD, RD, FANDLisansüstü Eğitim Programı DirektörüHalk Sağlığı, Besin ve Beslenme BölümüDavid B. Falk Spor ve İnsan Dinamikleri KolejiSyracuse ÜniversitesiSyracuse, New YorkDiane Rigassio Radler, PhD, RDNDoçentBeslenme Bilimleri BölümüDirektör, Beslenme Müdahaleleri EnstitüsüSağlıkla İlgili Meslekler OkuluRutgers ÜniversitesiNewark, New JerseyJustine Roth, MS, RDNDirektör, Beslenme BölümüNew York Eyalet Psikiyatri EnstitüsüNew York, New YorkMary Krystofiak Russell, MS, RDN, LDN,FANDKıdemli Müdür, Küresel Beslenme Tıp BirimiBaxter Sağlık ŞirketiDeerfield, IllinoisJanet E. Schebendach, PhD, RDNNörobiyoloji Yardımcı DoçentPsikiyatri Anabilim DalıKolombiya Üniversitesi Tıp MerkeziNew York, New YorkKrause kitap.indb 6Kayıtlı Diyetisyen / Fitnes Eğitmeni;Başkan, Beslenme E.T.C. IncPlainview, New York;Yardımcı ProfesörAdelphi ÜniversitesiGarden City, New YorkYardımcı DoçentFriedman Beslenme Bilimi ve Politikası OkuluTufts ÜniversitesiBoston, MassachusettsKaty G. Wilkens, MS, RDNKathie Madonna Swift, MS, RDN, LDN,FANDKurucu Ortak, Bütünleştirici ve İşlevselBeslenme Akademisi (IFNA)Sahibi, Swift BeslenmeBeslenme Uzmanı, Berkshires’teki CanyonRanch, Kripalu Yoga ve Sağlık MerkeziBoston, MassachusettsEğitim Direktörü, Zihin Vücut Tıbbı MerkeziWashington, District of ColumbiaKelly A. Tappenden, PhD, RDN, FASPENKraft Foods İnsan Beslenmesi ProfesörüUrbana Illinois ÜniversitesiUrbana, IllinoisYöneticiBeslenme ve Fitnes HizmetleriKuzeybatı Böbrek MerkezleriSeattle, WashingtonMarion F. Winkler, PhD, RD, LDN,CNSC, FASPENCerrahi ve Beslenme Destek Servisi BölümüCerrahi Beslenme UzmanıRhode Island HastanesiCerrahi, DoçentBrown Üniversitesi Alpert Tıp FakültesiProvidence, Rhode IslandMartin M. Yadrick, MBI, MS, RDN,FANDDirektör, Uygulayıcı İttifak AğıKona, HawaiiBeslenme Bilişim DirektörüComputrition, Inc.Los Angeles, CaliforniaCristine M. Trahms, MS, RDN, FADABeth Zupec-Kania, RDNEmekli Kıdemli Öğretim GörevlisiPediyatri Anabilim Dalıİnsani Gelişme ve Engellilik Merkezi (CHDD)Washington ÜniversitesiSeattle, WashingtonDanışman Beslenme UzmanıKetojenik Tedaviler, LLCMilwaukee, WisconsinJacob Teitelbaum, MD3.04.2019 00:44

ELEŞTİRMENLERJudith Ashley, PhD, RDDoçentZiraat, Beslenme ve Veterinerlik Bilimleri BölümüNevada ÜniversitesiReno, NevadaJo Ann S. Carson, PhD, RDN, LDProfesör ve Bölüm BaşkanıTeksas Güneybatı Tıp Merkezi Klinik Beslenme BölümüDallas, TexasPatricia Davidson, DCN, RDN, CDE, LDN, FANDDoçentBeslenme Bölümü, Sağlık Bilimleri FakültesiPennsylvania West Chester ÜniversitesiWest Chester, PennsylvaniaSudha Raj, PhD, RD, FANDLisansüstü Program DirektörüHalk Sağlığı, Besin Çalışmaları ve Beslenme BölümüDavid B. Falk Spor ve İnsan Dinamikleri KolejiSyracuse ÜniversitesiSyracuse, New YorkLouise E. Schneider, DrPH, RDDoçentBeslenme ve Diyetetik Bölümü, Loma Linda ÜniversitesiLoma Linda, CaliforniaJessica Setnick, MS, RD, CEDRDMeadows Kıdemli ÜyesiYeme Bozukluklarının Tedavisinde Remuda Çiftliği MerkeziDallas, TexasSusan Fullmer PhD, RDN, CDÖğretim ÜyesiBeslenme, Diyetetik ve Gıda BilimiBrigham Young ÜniversitesiProvo, UtahAmandio Vieira, PhDDoçentBeslenme Araştırma Laboratuvarı, Biyomedikal Fizyoloji BPK,Simon Fraser ÜniversitesiBurnaby, British Columbia, CanadaMary Hendrickson-Nelson MSc, RDKlinik Koordinatör / Fakültede ders vermektedirMcGill Üniversitesi Diyetetik ve İnsan Beslenmesi BölümüMontreal, Quebec, CanadaRuth Leyse-Wallace, PhD, MS, BS, RDEmekli Öğretim Üyesi, Mesa Community CollegeYazar – Nutrition and Mental HealthAND Davranışsal Sağlık ve Mental Sağlık ProfesyoneliSan Diego, CaliforniaJanice M. Joneja, PhD, RDBesin Alerjisi DanışmanıBaşkan, Vickerstaff Sağlıklı Hizmetler A.Ş.British Columbia, CanadaLydia Kloiber, MS, RDN, LDDiyetisyen & Eğitici Direktör, Didaktik ProgramıTexas Teknik ÜniversitesiLubbock, TexasMary Width, MS, RDKıdemli Öğretim Üyesi, Diyetetikte Koordineli ProgramBeslenme ve Besin Bilimleri BölümüWayne State ÜniversitesiDetroit, MichiganviiKrause kitap.indb 73.04.2019 00:44

ÖNSÖZ“Bu kitap sadece bir ders kitabı değildir; bu kitap aynı zamandabeslenmenin önde gelen isimleriyle bağlantı kurmanızısağlamaktadır”. 1952’de ilk baskısı yayınlanan Krause Besin veBeslenme Bakım Süreci’nin yayınladığı andan itibaren bu ifadedoğrudur. Bu beslenme ve diyet tedavisi kitabının, besin vebeslenme bakım sürecinin öğrenimi hakkında temel kitapolması ve bu şekilde kalıcılığını sürdürmesi editörlerin diyetetikuygulamalarındaki öncü isimler olmasından kaynaklanmaktadır. Buna ek olarak editörler, sadece kendi bölümlerikonusunda uzmanlığa sahip değil; aynı zamanda ele alınan belirli bir alanda en modern uygulamalarla uğraşan yazarlara yervermişlerdir.Her baskıda, yazarlardan biri daha iyi olamayacağınıdüşünmekte; ancak daha iyisi ortaya çıkmaktadır. Bu 14.baskının tanınmış ve saygın editörleri Kathleen Mahan ve JaniceRaymond, yazarların yanı sıra, diyetetik uygulayıcısı gibi katkıdabulunmuşlardır. Kathleen 35 yıldan uzun süredir olmak üzere,her iki editör de bu ve önceki baskılarda, bölümlerin aynı zamanda yazarları olmuştur. Başlangıçta bir yazar bir veya dahafazla konuyu anlatabilirdi. Sürekli artan bilgi akışıyla, genelliklebir konuyu iki veya üç yazar ele almıştır. Editörler, pratik vekanıta dayalı birçok öneriyle derinlemesine kapsama alanısağlayan yazarlar, araştırmacılar ve uygulayıcılar gibi konularahitap eden özel uzmanlığa sahip klinik uzmanları olan yazarlarıseçerek mükemmel bir iş çıkardılar. Editörlerin talebi üzerine,otoriteler, beslenme bakımına bütüncül bir yaklaşımıbenimsemişlerdir.Kitabın kapsayıcılığı, bu yayında, kronik hastalıklardabeslenme bakımında tedavisi de dahil olmak üzere tedavilerinçoğunun altında yatan “Kronik Hastalıkların Fizyolojisi veİnflamasyon” başlıklı yeni bir bölümle devam etmektedir. Bubaskı aynı zamanda bilimsel bilgiyi pratik hasta bakımınadönüştürmeye yardımcı olan Amerikalılar için 2015 Diyet Rehberi, daha fazla görseller ve vurgulanmış “Odaklanın” Kutularını,Klinik Bakış ve Klinik Vaka Çalışmaları’nı içermektedir.Editörler ve yazarlar aynı zamanda diyetisyenlik mesleğininöncü isimleridir. Genellikle ulusal toplantılarda sunum yapmakiçin seçilen kişilerdir. Krause ders kitabındaki en son bilgileri edinen öğrenciler ve genç profesyoneller için, ulusal toplantılarakatılmak ve kapsamlı uzmanlığa sahip oldukları konularda dahayeni ve daha heyecan verici bilgiler veren yazarların sunumlarınıdinlemek heyecan vericidir. Onlarla tanışmak ve onlarla konuşmakdaha da heyecanlıdır.Bu dikkat çekici besin ve beslenme ders kitabı, diyetisyenlikmesleğindeki yaklaşık 50 yıldır varlığını sürdürmektedir. Gelecek50 yıl boyunca lider bir ders kitabı olmasını ümit ediyorum!Sonja L. Connor, MS, RD, LD, FANDAraştırmacı, Doç. Dr.Oregon Sağlık & Bilim ÜniversitesiPortland, OregonBaşkan, Beslenme ve Diyetetik Akademisi 2014–2015viiiKrause kitap.indb 83.04.2019 00:44

ÖNSÖZOn dört baskısı boyunca bu klasik metin, sürekli dinamikbeslenme alanına yanıt olarak değişmeye devam etmiştir. Ve enkapsamlı beslenme ders kitabı olmayı sürdürdüğü için,öğrencilerin stajlarında ve meslek yaşamlarında başvurduklarıbir kaynaktır.OKUYUCUBilimsel ve klinik bilgi, disiplinler arası bir ortamda diyetetik,hemşirelik ve diğer ilgili sağlık branşlarındaki öğrencilere yararlıbir biçimde sunulmaktadır. Tıp, diş hekimliği, çocuk gelişimi,fiziksel tıp ve rehabilitasyon, sağlık eğitimi ve yaşam tarzıdanışmanlığı gibi diğer disiplinler için de referans niteliğindedir.Besin ögesi ve değerlendirme ekleri, tablolar, örnekler ve klinikbakış kutuları, öğrenciler ve uygulayıcılar için pratik uygulamasüreçleri ve klinik araç-gereçler sağlar.Bu ders kitabı, mezun olan öğrenciye değerli bir baş ucukaynağı olarak klinik uygulamalara eşlik etmektedir. Popülerözellikler bu şekilde kalmaktadır: yaşam döngüsü içinde beslenmeile ilgili temel bilgilere sahip olunması, bir yerde klinik beslenmeuygulamaları için protokoller, klinik yönetim algoritmaları, “bilinmesi gerekli olan” ayrıntılı bilgi veren “odaklanın” kutuları,örnek beslenme tanılarına klinik senaryolar, yararlı web sitelerive hasta eğitimi için kapsamlı ekler. Tüm materyaller, yazarların,uzmanların kendi alanlarındaki katkılarıyla mevcut kanıtlaradayalı uygulamayı yansıtmaktadır. Bu kitap, öğrenciler, stajyerler,eğitimciler ve klinisyenler için diyetetik alanındaki ilk seçenektir.O2'!.ç:!3YO.Bu baskı, Beslenme Bakım Sürecinin Adımları için KavramsalÇerçeve’yi izlemektedir (arka kapağın içine bkz.). Tüm beslenmebakım süreci bileşenleri, bireylerin, ailelerinin veya toplumlarınbeslenme refahını artırmak veya geliştirmek için ele alınmaktadır.Pediyatrik tıbbi beslenme tedavisi (MNT) bölümlerinin uzmanlıkuygulamalarına yardımcı olması amacıyla kendi içinde elealınmasıyla bölümler saptama, beslenme tanısı, müdahale, izlemve değerlendirme aşamaları şeklinde devam etmektedir.1. Kısım, Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi, etkili birdeğerlendirme için içerik düzenlemektedir. Buradaki bölümler,sindirim sistemi hakkında genel bir bakış sunmanın yanı sıra,enerji gereksinimlerinin ve harcamasının, makro ve mikro besinögesi gereksinimlerinin, beslenme genomlarının ve besintüketimlerinin hesaplanmasını da ele almaktadır. Biyokimyasaltestlerin, asit-baz dengesi sorunlarının ve ilaçların dikkatli birşekilde gözden geçirilmesi, en iyi bakımın sağlanması için gereklibakışı desteklemektedir. Kronik hastalık nedeni olarak en sonbilgilerin işaret ettiği inflamasyon konusunun değerlendirilmesigerekliliğiyle, bu baskıda yeni bir yaklaşım olarak “KronikHastalığın Patofizyolojisi ve İnflamasyon” başlıklı bir bölüme yerverilmiştir. Bu kitabın son bölümünde, toplum içinde bireyselbesin seçimlerinin davranışsal yönleri, güvenli besin tedariki veyeterli besine erişim için kullanılabilir kaynaklar ele alınmaktadır.2. Kısım, Beslenme Tanısı ve Müdahalesi, kritik düşünmesürecini, değerlendirme aşamasından ilgili, zamanında ve ölçülebilir beslenme tanılarının seçimine kadar tanımlamaktadır. Bubeslenme tanıları diyetisyen/beslenme uzmanı (RDN) veyaeğitimli sağlık profesyonelleri tarafından çözümlenebilir. Busüreç genellikle bireyler için kullanılır, ancak ailelere yardımederken, grup eğitimlerinde veya bir topluluğun veya toplumunbeslenme ihtiyaçlarını değerlendirirken uygulanabilir. Birbeslenme tanısı, bir müdahale gerektirir ve müdahaleler, besin vebesin ögelerinin sağlanması (beslenme desteği dahil), biyoaktifmaddelerin kullanımı ve bütünleyici tıbbi beslenme, eğitim,danışmanlık ve gerektiğinde yönlendirmeyi kapsar.3. Kısım, Yaşam Döngüsünde Beslenme, anne karnındanbaşlayarak gebelik, laktasyon ve bebeklik dönemi de dahil olmaküzere tüm yaşam evreleri için beslenmeyle ilgili derinlemesinebilgi sunmaktadır. Adölesan dönemde beslenme ile ilgili birbölüm ve genellikle yetişkinlikte ortaya çıkan beslenme sorunlarıve kronik hastalıklarla ilgilenen bir bölüm daha bulunmaktadır.Son olarak, beslenme ve yaşlılık ayrıntılı olarak tartışılmıştır,çünkü gelecekte beslenme profesyonellerinin istihdamının büyükkısmı, nüfusun bu hızla genişleyen yüzdesine beslenme hizmetlerisağlamada etkili olacaktır.4. Kısım, Fiziksel Uygunluk ve Sağlık İçin Beslenme, birçokhastalık durumunun önlenmesinin yanı sıra sağlık ve fizikseluygunluğun sürdürülmesi ve kazandırılması için beslenmeanlayışını sağlar. Vücut ağırlığı yönetimi, yeme bozuklukları, dişsağlığı, kemik sağlığı ve sporcu beslenmesi ile ilgili sorunlar, uzunsüreli sağlığın geliştirilmesinde beslenmenin rolüneodaklanmaktadır.5. Kısım, Tıbbi Beslenme Tedavisi, kanıta dayalı bilgi vebeslenme tedavilerindeki güncel eğilimleri yansıtır. Tüm bölümler, kardiyovasküler hastalıklar; diyabet; karaciğer hastalığı; böbrek hastalığı; akciğer hastalığı; HIV; özellikle tiroid hastalığı olmak üzere endokrin bozukluklar ve romatolojik, nörolojik vepsikiyatrik bozukluklar gibi durumların beslenme yaklaşımlarınıele alan uzmanları tarafından yazılmış ve incelenmiştir.6. Kısım, Pediyatrik Uzmanlık Alanları çocukluk dönemindebeslenme tedavilerinin rolünü tanımlamaktadır. Bölümler, düşükdoğum ağırlıklı, yenidoğan yoğun bakım koşulları, genetik metabolik bozukluklar ve gelişimsel engellilik için detaylarısağlamaktadır."UÏ"!3K) !ÏY%.ç,çK,%2 2016 yılında sonuçlandırılacak olan 2015 Amerikalılar İçinBeslenme Rehberi de dahil olmak üzere, en güncel içeriğisağlamaktadır. “Kronik Hastalıkların Patofizyolojisi ve İnflamasyon” başlıklıyeni bir bölüm içermektedir. Parenteral ve enteral beslenme gereksinimlerini hesaplamayayönelik çalışma sayfaları Bölüm 12: “Besin ve Besin Ögelerinin Sağlanması: Beslenme Destek Yöntemleri”nde yeralmaktadır. Bakım Önerileri Standartları kitapta uygun şekilde yerverilmiştir. Ulusal Sağlık Enstitüleri’nin son önerileri Bölüm 33:“Kardiyovasküler Hastalıklar için Tıbbi Beslenme Tedavisi”ndetartışılmıştır. Akademik bilgiyi pratik hasta bakımına dönüştürmeyeyardımcı olacak ayrıntılı Klinik Vaka Çalışmaları ve KlinikUygulamalar kutularını içermektedir. Anti-İnflamatuvar Diyet üzerine yeni bir Ek yer almaktadır. “Beslenme ve Düşük Maliyetli Bakım Yasası” ve “Anne SütüBankacılığı ve Yiyecek-İçecek Otomatları Etiketleme Yasası”gibi birçok yeni içerik öne çıkmaktadır.ixKrause kitap.indb 93.04.2019 00:44

xÖNSÖZ0% !'O*ç ê2%4ç-ÏK!Y.!K,!2) BENZERSİZ! Patofizyoloji algoritmaları, çeşitli bozukluklarve durumlar için etken, patofizyoloji ve tıbbi beslenmeyönetimini sunar. Okuyucuyu, arka planda hastalık hakkındaen iyi beslenme bakımını sağlamak için hazırlar. Klinik Bakış kutuları, metindeki klinik bilgileri genişletir vegözden kaçmış alanları aydınlatır. Bu kutular, öğrenci veuygulayıcı için çalışmalar ve klinik kaynaklar hakkında bilgiiçerir. Yeni Yönergeler kutuları, yeni ortaya çıkan alanlarıaydınlatmak suretiyle daha fazla araştırma yapılması içinyeni alanlar önermektedir. Odaklanın Kutuları, sınıf içinde çok yönlü çalışma ve dahafazla tartışmanın teşvik edilmesi için anahtar kavramlarhakkında düşündürücü bilgi sağlar. Yararlı web siteleri, okuyucuları bölüm konularıyla ilgiliçevrimiçi kaynaklara yönlendirir. Örnek Beslenme Tanı kutuları örnek bir beslenme tanısı ilesonuçlanmadan önce bir sorun, etiyolojisi, belirtileri vesemptomlarını sunmakta, hem öğrencilere hem deuygulayıcılara pratikte karşılaşabilecekleri “gerçek yaşam”senaryoları sunmaktadır. Anahtar Kelimeler, her bölümün başında tanımlanır ve dahaayrıntılı olarak tartışıldığı metin içerisinde bold olarakişaretlenir. Bölüm Kaynakları; Kaynaklar öğrenci ve eğitmene daha fazla okuma ve anlama fırsatı vermesi amacıyla güncel vekapsamlıdır. PowerPoint sunumları: Sınıf derslerine rehberlik etmek için900’den fazla slayt. Görsel Koleksiyonu: PowerPoint sunumları için metindenyaklaşık olarak 200 resim, ek olarak, diğer öğretimkaynaklarını geliştirmek için indirilebilen ve kullanılabilecekdaha fazla resim içerir. Okuyucu Yanıt Sistemi Soruları (iClicker ve diğer sistemlerlekullanım için): Bölüm başına üç ila beş soru, bu yeniteknolojinin sınıfta birleştirilmesine yardımcı olur. Test Bankası: Her bölüm, size 900’den fazla çoktan seçmelisoru sunmak için bu bölümün içeriğine özel sayfa referanslarıiçeren NCLEX formatlı soruları kapsar. Animasyonlar: Metni ve açıklanan süreçleri görsel olaraktamamlamak için animasyonlar geliştirilmiştir. Beslenme Bakım Süreci Araçları: Değerlendirme ve izlemearaçları ve müdahale araçlarından oluşan bu bilgi, yeniöğrenci ve uygulayıcı tarafından, müşteriye özel beslenmebakımında öğretme ve rehberlik etme amacıyla kullanılabilir.Y!2 )-C),!2 ê2%.CçÏK!Y.!K,!2) Cevaplarla Çalışma Alıştırmaları: 600’den fazla soruyla, bualıştırmalar bölümün içeriğiyle ilgili sorulara anında geribildirim sağlar.Güncel, ilgili ve ilgi çekici bir metin oluşturmak içinçalışıyoruz.L. Kathleen Mahan, MS, RDN, CDJanice L. Raymond, MS, RDN, CD, CSGBu baskıya eğitmenler ve öğrenciler için güncellenmiş ve pahabiçilmez kaynakları içeren Evolve web sitesi eşlik etmiştir. Bumateryallere http://evolve.elsevier.com/Mahan/nutrition/ adresinden erişilebilir.Krause kitap.indb 103.04.2019 00:44

ÇEVİRİ EDİTÖRÜNÜN ÖNSÖZÜKrause “Besin ve Beslenme Bakım Süreci” kitabının 14.baskısının Türkçe Çeviri Editörü olmaktan dolayı mutlu vegururluyum.Bu kitabın Türkçe’ye tercüme edilmesinde, Türkiye’dekiBeslenme ve Diyetetik bölümlerinin çok değerli akademisyenleri yer almıştır. Yazarların çevirdikleri tüm bölümler ortakterminolojinin sağlanması amacıyla tarafımca gözdengeçirilerek ve edit edilerek tekrar yazarlarına gönderilip onayalındıktan sonra kitaba son şekli verilmiştir. Her bir yazara çevirilerini kısa sürede tamamladıkları ve gösterdikleri titiz veözverili çalışmaları nedeniyle teşekkür ederim.Kitap orijinal şeklinden aynen tercüme edilmiş, hiç birşekilde içeriğe müdahale edilmemiştir. Bazı bölümlerde, bazıbesin ve yiyeceklerin orijinal isimleri, ülkelere özgü besin vebeslenme piramitleri, ulaşılacak merkezleri, web siteleri ve Beden Kütle İndeksi (BKİ) haricindeki tüm kısaltmaların aynenkorunmasının nedeninin bu olduğunu vurgulamak isterim.Kitap bire bir orijinal içeriğin tercümesi olduğu için içerdiğibilgiler açısında

Adres : Sağlık 1 Sok.No:17/D Sıhhiye/ANKARA Tel : 0 312 434 10 87 0 312 434 05 17 Faks : 0 312 434 02 99 E-mail : info@ankaranobel.com MERKEZ ANKARA NOBEL TIP KİTABEVLERİ Adres : Kazım Dirik Mh. 186/1 Sok. No:3D Bornova-İZMİR Tel : 0 232 343 10 50 0 232 343 60 20